موضوع : مقاله عملیات بیت المقدس تصرف آزادی
توضیح : این فایل به صورت ورد و آماده چاپ می باشد
آشنايي با عمليات بيت المقدس
عملیات بیت المقدس با رمز یا علی ابن ابیطالب (ع) در محور اهواز - خرمشهر - دشت آزادگان به صورت گسترده در تاریخ ۳/۳/۱۳۶۱ به فرماندهی مشترک انجام شد.
اهداف عملیات
مهم ترین اهدافی که در این عملیات دنبال می‌شد، عبارت بودند از:
- انهدام نیروی های عراقی، حداقل بیش از دو لشکر.
- بازپس گیری حدود ۵۴۰۰ کیلومتر مربع از خاک ایران؛ از جمله شهرهای خرمشهر، هویزه و پادگان حمید.
- خارج نمودن شهرهای اهواز، حمیدیه و سوسنگرد از برد توپخانه عراق.
- تامین مرز بین المللی (حدفاصل پاسگاه طلائیه تا شلمچه).
منطقه عملیات
منطقه عمومی عملیات بیت المقدس در میان چهار مانع طبیعی محصور است، که از شمال به رودخانه کرخه کور، از جنوب به رودخانه اروند، از شرق به رودخانه کارون و از غرب به هور الهویزه منتهی می‌شود.
منطقه مزبور به جز جاده نسبتاً مرتفع اهواز – خرمشهر، فاقد هر گونه عارضه مهم برای پدافند است. همین امر موجب شد تا زمین منطقه – به دلیل مسطح بودن – برای مانور زرهی مناسب، و برای حرکت نیروهای پیاده – به دلیل در دید و تیر قرار داشتن – نامناسب باشد. نقاط حساس و استراتژیک منطقه شامل بندر و شهر خرمشهر، پادگان حمید، جفیر، جاده آسفالت اهواز – خرمشهر، شهر هویزه و رودخانه‌های کارون، کرخه کور و اروند بود.
استعداد دشمن
تا قبل از آغاز عملیات بیت المقدس، استعداد نیروهای عراقی به ترتیب زیر بود:
- لشکر ۶ زرهی؛ از جنوب رودخانه کرخه تا هویزه.
- لشکر ۵ مکانیزه؛ از غرب اهواز تا روستای سید عبود.
- لشکر ۱۱ پیاده از سید عبود تا خرمشهر – تیپ‌های ۲۲، ۴۸، ۴۴ مامور حفاظت از خرمشهر بودند.
- لشکر ۳ زرهی در شمال خرمشهر.
با شروع عملیات نیز یگان‌های دیگری از ارتش عراق به منطقه اعزام شدند که در مجموع تمامی یگان‌هایی که در منطقه درگیری حضور یافتند، عبارت بودند از:
- لشکر ۵ مکانیزه؛ شامل: تیپ‌های ۲۶ و ۵۵ زرهی و تیپ‌های ۱۵ و ۲۰ مکانیزه.
- لشکر ۶ زرهی؛ شامل: تیپ‌های ۱۶ و ۳۰ زرهی و تیپ ۲۵ مکانیزه.
- لشکر ۳ زرهی؛ شامل: تیپ‌های ۶، ۱۲ و ۵۳ زرهی و تیپ ۸ مکانیزه.
- لشکر ۹ زرهی؛ شامل: تیپ‌های ۳۵ و ۴۳ زرهی و تیپ ۱۴ مکانیزه.
- لشکر ۱۰ زرهی؛ شامل: تیپ‌های ۱۷ زرهی و ۲۴ مکانیزه.
- لشکر ۱۱ پیاده؛ شامل: سه تیپ سازمان ۴۴، ۴۸ و ۴۹ پیاده و سه تیپ تحت امر ۴۵، ۱۱۳ و ۲۲ پیاده.
- لشکر ۱۲ زرهی؛ شامل: تیپ‌های ۴۶ مکانیزه و ۳۷ زرهی.
- لشکر ۷ پیاده؛ شامل: تیپ‌های ۱۹ و ۳۹ پیاده.
- تیپ مستقل ۱۰ زرهی.
- تیپ‌های مستقل ۱۰۹، ۴۱۹، ۴۱۶، ۹۰، ۴۱۷، ۶۰۱، ۶۰۲، ۶۰۵، ۶۰۶، ۴۰۹، ۲۳۸ و ۵۰۱ پیاده.
- تیپ‌های ۳۱، ۳۲ و ۳۳ نیروی مخصوص.
- تیپ‌های ۹، ۱۰ و ۲۰ گارد مرزی.
- تعداد ۳۰ گروهان کماندو.
- تعداد ۱۰ قاطع جیش الشعبی (هر قاطع ۴۵۰ نفر).
- گردان تانک مستقل سیف سعد.
- گردان‌های شناسایی حطین، صلاح الدین، حنین.
- توپخانه عراق نیز از ۵۳۰ قبضه توپ در انواع مختلف تشکیل شده بود که به طور تقریبی عبارت بود از ۳۰ گردان.
طرح عملیات
در طراحی عملیات، تهاجم از طریق عبور از رودخانه کارون و پیشروی به سوی مرز بین المللی و سپس آزادسازی شهر خرمشهر مد نظر قرار گرفته و چنین استدلال می‌شود که حمله به جناح عراق، که عمدتاً به سمت شمال آرایش گرفته بود، عامل موفقیت عملیات است.هم چنین، شکستن خطوط اولیه عراق و عبور از رودخانه و گرفتن سرپل در غرب کارون تا جاده آسفالته اهواز – خرمشهر به عنوان اهداف مرحله اول و ادامه پیشروی به سمت مرز و تامین خرمشهر به عنوان اهداف مرحله دوم تعیین شدند.بر همین اساس، محورهای عملیاتی هر یک از قرارگاه‌ها به ترتیب زیر مقرر گردید:
فهرست مطالبآشنايي با عمليات بيت المقدس
اهداف عملیات
منطقه عملیات
استعداد دشمن
طرح عملیات
شرح عملیات
مراحل عمليات
نتايج
میزان انهدام یگان‌های دشمن
عمليات بيت المقدس (بازپس گيرى خرمشهر، تصرف آزادي)
نيروى هوايى ارتش در حماسه بازپس گيرى خرمشهر
بررسى وضعيت نيروهاى عراقى و ايرانى در منطقه عملياتى بيت المقدس
پايان سخن
منبع