موضوع : گزارشگری مالی و حسابداری XBRL

توضیح: این فایل به صورت ورد و آماده ی چاپ می باشد

مقدمه
ارائه گزارشات مالي آتي ديجيتالي خواهد بود، اين سوال كه كدام زبان مبادله اطلاعات استاندارد مي باشد هنوز بدون جواب است. در حال حاضر، بيشتر ارائه اطلاعات مالي ديجيتال به زبان كد گذاري بهم پيوسته (HTML) مي باشد، كه روش نمايش اطلاعات را كنترل مي كند اما عدم شناسايي حجم، سودمندي آنرا كاهش مي دهد. فرمت HTML بسادگي اجازه جستجو، آناليز، يا دست كاري اطلاعات را نمي دهد.
زبان گزارشگري مالي قابل توسعه (XBRL) ابزاري از زبان كدگذاري قابل توسعه (XML) است كه به طور خاص براي گزارشگري مالي و تجاري طراحي شده است، كه به وسيلة كنسرسيومي از سازمانهاي مالي رهبر، شركتهاي حسابداري، تهيه كنندگان خدمات مالي، و شركتهاي تكنولوژي گسترش مي يابد. آن براي ايجاد گزارشهاي مالي كه به سادگي در اينترنت منتقل شوند طراحي شده است. سرمايه گذاران نيازمند اطلاعات دقيق و قابل اتكا هستند كه بتواند به سرعت براي كمك به آنها در اخذ تصميمات آگاهانه تحويل شود، و وب سايتهاي شركت منابع حياتي اين اطلاعات هستند. XBRL اين نيازها را برطرف مي كند و سودمندي اطلاعات مالي را در اينترنت افزايش مي دهد.
استفاده از XBRL،‌صورتهاي مالي، اسناد وام بانكي، پرونده هاي مالياتي تحويل شده از طريق اينترنت به مراجع قانوني، تحليل گران، و اعتبارات به دست آمده سرمايه گذاران، را كدگذاري مي كند. كارايي و اثربخشي افزايش مي يابد براي اينكه داده هاي XBRL مي‌توانند با بالاترين استقلال تكنولوژيكي و كمترين دخالت انسان مبادله شوند.
هدف XBRL:
XBRL داده ها را قادر مي سازد كه به صورت الكترونيكي خوانده شوند، و در اسناد جايگزين گردآوري و توسط ديگر سيستمهاي كامپيوتري خوانده شوند. در عين حال XBRL مي تواند در تهيه صورتهاي مالي و گزارشهاي قابل خواندن توسط شخص نيز مورد استفاده قرار گيرد، مهم است بدانيم كه بزرگترين مزيت XBRL در قادر ساختن سيستمهاي كامپيوتري در بازيابي داده ها به صورت مستقيم از اسناد جايگزين XBRL است. پس مي توان داده ها را به شكلي كه نيازهاي استفاده كنندگان خاص مثل تحليل گران مالي يا مراجع قانوني را برطرف كند، سازماندهي كرد.
XBRL چگونه كار مي كند؟
XBRL پيچيده است و شامل مولفه ها و اسناد گوناگون مي باشد. اسناد خيلي مهم در فهم و استفاده. XBRL در فرآيند گزارشگري به شرح زير است:
•    مشخصات XBRL (Specification)
•    طبقه بندي XBRL (Taxonomies)
•    اسناد جايگزيني XBRL (Instance documents) 
•    اوراق نمونه (گزارشي) (Style sheets)
 
روابط بين اين مولفه ها در نمودار زير نمايش داده شده است.
گزارشات/ اوراق نمونه   اسناد جايگزين   طبقه بندي   مشخصات XBRL   XML
                            داده هاي برچسب زده شده
مشخصات XBRL (Specification) :
مشخصات XBRL يك نرم افزاري است كه اطلاعات مالي را براي استفاده كنندگان نرم افزار XBRL تشريح و تعريف مي كند.
مشخصات XBRL فعلي ورژن 1/2 مي باشد، كه در آوريل 2005 بوسيله گروه مشخصات XBRL منتشر شده است. آن يك تعريف تكنيكي از XBRL و چگونگي كار آن را بيان مي كند و چارچوب آنرا شكل مي دهد و جزئيات تركيب و محتوي طبقه بندي XBRL و اسناد جايگزين را بيان مي كند.
اطلاعات در ديگر فرمتهاي ناسازگار مي توانند با استفاده از مشخصات در واحدهاي مختلف با هم مقايسه شوند. استفاده از مشخصات محدود به صورتهاي مالي نيست، آن براي گزارشگري ديجيتالي و ارائه جزئيات دفتر كل در آموزش، پرونده هاي قانوني و اطلاعات مالي هم مي تواند استفاده شود.
طبقه بندي XBRL (Taxonomies):
طبقه بندي سندي است كه عناصر كليدي (اعداد يا متن) را كه دربرگيرنده اسناد جايگزين XBRL براي نوع خاصي از گزارشگري مالي مي باشد توضيح مي دهد. طبقه بنديهاي XBRL تعريف هاي استاندارد براي ارائه اطلاعات تجاري و گزارشات حسابداري هستند. اطلاعات مالي تهيه شده توسط XBRL به عناصر داده هاي ذخيره شده در پايگاه داده هاي حسابداري عطف مي شود و XBRL براي كدگذاري آنها در يك مبناي استاندارد در طبقه بندي استفاده مي شود.
بنابراين طبقه بندي يك فرهنگ لغتي است كه شامل تعاريف برچسبهاي مورد استفاده مي باشند. طبقه بندي شامل مفاهيم و روابط مورد استفاده در نوع خاصي از گزارشگري تجاري است و براي ايجاد پيوند با اسناد جايگزين و قادر ساختن آنها براي ايجاد گزارشها بكار مي رود. چندين طبقه بندي منتشر شده است، كه از جمله آنها طبقه بندي طبق اصول پذيرفته شده حسابداري كانادا و ايالات متحده يا استانداردهاي گزارشگري مالي بين المللي (IFRS) مي باشند. يك طبقه بندي جديد كه منتشر شده طبقه بندي
 XBRL GL (دفتر كل) مي باشد، كه برچسب زني حسابها را در سيستمهاي متفاوت با تغيير پذيري داده ها راهنمايي مي كند.
تعريف هاي داده در اسناد جايگزين و سرانجام در صورتهاي مالي تهيه شده، از طبقه بندي مورد استفاده نشأت مي گيرد. اين طبقه بندي ها براي شناسايي مجموعه هاي ويژه اي از قواعد، مثل اصول پذيرفته شده حسابداري، يا فرمهاي مورد استفاده در تهيه صورتهاي مالي با مجوزهاي قانوني بسط يافته اند. چندين طبقه بندي در حال حاضر در سطح جهان موجود مي باشد كه ثبت الكترونيكي را براساس نيازمنديهاي خاص نهادهاي قانوني، مراجع مالياتي يا ديگر دواير و آژانسهاي دولتي ممكن مي سازند.
 
اسناد جايگزين XBRL (Instance Documents):
اسناد جايگزين از مجموعه اي از عناصر داده برچسب زده شده بر مبناي مفاهيم موجود در طبقه بندي مورد استفاده تشكيل شده است. اسناد جايگزين XBRL در ارائه داده هاي مالي بوسيلة برچسبها از يك يا چند طبقه بندي استفاده مي شوند. براي مثال، يك سند جايگزين مي تواند شامل گزارش سالانه يك شركت، درآمدهاي تحقق يافته شركت، جزئيات دفتر كل شركت باشد.
اسناد جايگزين اطلاعات مالي ديجيتال را براي گزارشگري داخلي يا خارجي و پرونده هاي قانوني مطابق خواست استفاده كننده ايجاد مي كنند براي اينكه XBRL به داده ها اجازه مي دهد كه به طور مستقيم بوسيله برنامه هاي كامپيوتري خوانده شوند، بوسيلة استفاده كنندگان نهايي دستكاري شوند و در فرمهاي مختلف ارائه شوند. اسناد جايگزين شايد شامل اوراق نمونه (گزارشي) هم باشند كه اجازه مي دهد اسناد كيفي به شكل چاپ شده يا در وب يا فايل PDF ارائه شوند.
اوراق نمونه (گزارشي) (Style Sheets):
وقتي كه اسناد جايگزين به گزارشات قابل خوانده توسط شخص تبديل شوند، اوراق نمونه (گزارشي) مورد استفاده قرار مي گيرند، كه مي توانند در چندين شكل مثل اوراق نمونه نزولي (CSS) ، زبان اوراق نمونه قابل توسعه (XSL) يا اوراق نمونه يا اوراق گسترده (Spread sheets) باشند. براي بسط مفيد صورتهاي مالي، براي مثال، اوراق نمونه براي اضافه كردن عناصري كه به طور اجباري ارائه مي شودن به شكل داده از اسناد جايگزين، براي به دست آوردن نتايجي كه به طور مشابه از صورتهاي مالي به دست مي آيد، تهيه خواهند شد كه مي توانند به شكل HTML ، PDF، پردازشگر word يا ديگر اشكال ارائه كه قابل خواندن توسط شخص باشند ارائه شوند.
روشهاي تهيه گزارشات XBRL:
XBRL از برچسبهاي XML كه به معني داده هاي كدگذاري شده هستند، استفاده مي كند. در XBRL، اين بدان معني است كه داده معين در يك سند مرجع يا در پرونده هاي داده، مثل داده هاي اوراق گسترده يا سيستم حسابداري، مي توانند برچسب زده شده و به طور مستقل و بدون از دست دادن زمينه در يك سند جايگزين ارائه شوند. اين داده هاي برچسب زده شده با استفاده از نرم افزار ايجاد شده براي اين منظور به طبقه بندي مورد استفاده تبديل مي شوند. اين تبديل مي تواند در اوراق گسترده ذخيره شده و داده هاي شامل آن به شكل تراز آزمايشي نمايش داده شوند.
چندين برنامه حسابداري قابليت ايجاد اسناد جايگزين را دارند. صورتهاي مالي از اين اسناد جايگزين با استفاده از اوراق نمونه (گزارشي) مي توانند تهيه شوند، يا داده ها مي توانند به طور مستقيم به ابزار بودجه بندي و آناليز وارد شوند.
داده هايي كه در آيتم «اموال» قرار گرفته، به طور مثال، در پرونده داده ها يا سطح GL بعنوان بخش اموال از طبقه بندي مربوط برچسب زده شده و به اسناد جايگزين تبديل خواهد شد. جدول حسابهاي سيستم حسابداري هم مي تواند به طبقه بندي مناسب تبديل شوند. سپس سيستم حسابداري اسناد جايگزين را ايجاد مي كند.
XBRL مي تواند در روشهاي مختلفي مورد استفاده قرار گيرد. بطوريكه ذكر شد، اسناد جايگزين مي توانند بوسيلة نهادهاي قانوني و ديگران و بجاي يا علاوه بر گزارشات قابل خوانده توسط شخص تنظيم شوند. بنابراين، با XBRL، شايد سازمانها نياز به تهيه گزارشات قابل خواندن توسط شخص نداشته باشند. براي اهداف گزارشگري مالي، يك سند جايگزين كه طبق، به طور مثال، طبقه بندي IFRS مي تواند در وب سايت قرار گيرد. سپس تحليل گران و ديگران به سادگي مي توانند اسناد جايگزين را دانلود و داده ها را وارد ابزار تحليلطي خود نمايند و گزارشات مقايسه اي خود را تهيه نمايند و از وب سايتهاي شركتهاي ديگر داده ها را دريافت كرده و آن اطلاعات را براي تحليل تلفيق نمايند. توسط XBRL اين فرآيند مي تواند به صورت خودكار انجام شود و براي بازيابي داده ها به طور متناوب از منابع مختلف استفاده شود. بنابراين ارائه صورتهاي مالي چاپ شده ضروري نيست.


فهرست مطالب

گزارشگري مالي و حسابرسي XBRL    1

مقدمه    1

هدف XBRL:    2

XBRL چگونه كار مي كند؟    2

مشخصات XBRL (Specification) :    3

طبقه بندي XBRL (Taxonomies):    3

اسناد جايگزين XBRL (Instance Documents):    5

اوراق نمونه (گزارشي) (Style Sheets):    5

روشهاي تهيه گزارشات XBRL:    6

ريسكهاي اشتباه:    7

موضوعات كنترل:    8

استفاده از طبقه بندي مناسب:    9

برچسب زني داده ها:    9

كامل بودن (Integrity) داده هاي برچسب زده شده:    9

موضوعات اطمينان (ايمني):    10

صورتهاي مالي تهيه شده در يك زمان معين:    11

صورتهاي مالي تهيه شده به صورت بلادرنگ:    11

اطمينان از انتخاب طبقه‌بندي مناسب :    12

مدور متدولوژي بر چسپ زني:    12

آزمون برچسب‌ها در اسناد جايگزين:    13

گزارشگري در اسناد جايگزين:    13

موضوعات اطمينان (ايمني) پديدار شده XBRL :    13

نتيجه:    15

منابع:    15