موضوع : تاثیر گزارشات حسابرسی بر قیمت سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
توضیح: این فایل به صورت ورد و آماده ی چاپ می باشد
چكيده
وجود اطلاعات مالي در خود اعتماد، لازمه بقاي جامعه امروزي است و تصميم گيري اقتصادي به اطلاعات قابل اعتماد و اتكا نياز دارد و نقش حسابرسي، اعتبار دهي به صورتهاي مالي است كه باعث حصول اطمينان از مطلوبيت در ارائه قابليت اعتماد صورتهاي مالي مي شود.
هدف اصلي تحقيق حاضر، بررسي فهاليتهاي حرفه حسابرسي در ايران در اعتبار دهتي به صورتهاي مالي ميباشد و در اين راستا، انعكاس آن بر قيمت سهام بررسي شده است.
جامعه آماري مورد بررسي در مورد فرضيه اول، شركتهاي پذيرفته شد. در بورس اوراق بهادار تهران كه سال مالي آنها سالهاي 81 و 82 ميباشد براي فرضيات دوم تا چهارم، پرسشنامهاي بين سهامداران، كارگزاران و مديرات و كارشناسان بورس اوراق بهادار تهران توزيع گرديد.
در اين تحقيق از روش كتابخانهاي براي جمع آوري اطلاعات نظري ومباني تحقيق استفاده شده است همچنين با استفاده از اين روش، اطلاعات مربوط به فرضيه اول جمع آوري شد.همچنين ار روش تحقيق ميداني براي توزيع پرسشنامه استفاده شده است.
براي آزمون فرضيه اول از توزيع فيش در سطح اطمينان 95% و براي آزمون فرضيات دوم تا چهارم از آزمون نسبت p در يك جامعه در سطح اطمينان 95% استفاده شده است. در نهايت نتيجه گيري كلي زير بدست آمد:
با 95% اطمينان ميتوان ادعا كرد كه بين نوع اظهار نظر حسابرس و قيمت سهام رابط معني داري وجود دارد.
واژههاي كليدي
بورس اوراق بهادار، حسابرسي، اظهار نظر مقبول، اظهار نظر مسترولي نظر مردود، عدم اظهار نظر، ضريب پاسخ سود.
فصل اول- كليات
1-1- مقدمه
در پي تحولات ناشي از انقلاب اسلامي صنعتي در ارو پا، تاسيس شركتهاي بزرگ در قرن نوزدهم و در اوايل قرن بيستم، نيازمند سرمايههاي كلان بود، بنابراين سرمايههاي كوچك تعداد كثيري سرمايه گذار، تحت عنوان سهام، يكجا جمع شده، براي تامين سرمايه شركتهاي بزرگ تخصص يافت. با رواج معاملات و نقل و انتقادات حقوق مالكيت سهامداران، ضرورت قانونمند شدن بازار سرمايه و جلب اعتماد سرمايه گذاران بيش از بيش بر دولتها معلوم شد. ايجاد بازارهاي سرمايه و بورس اوراق بهادار از عوامل با اهميتي بود كه به رشد و گسترش شركتهاي بزرگ و افزايش تعداد سهامداران و دينفعان بازار سرمايه گذاران نميتوانستند به طور مستقيم در اداره شركتها دخالت داشته باشند لذا مسئوليت را به عهده هيئت مديره منتخب خود قرار دادند. با رواج انديشه جدايي مالكيت از مديريت در اوايل قرن بيستم، دامنه مسئوليت و وظايف، گسترش يافت وارائه گزارشهاي مالي جديدتر و مناسبتر، بر اساس نياز استفاده كنندگان، از جمله صورت سود و زيان، ضرورت يافت تا صاحبان سرمايه بتوانند از چگونگي بكارگيري سرمايههايشان، توسط مديريت، و از چشم انداز آتي سرمايهگذاري خود مطلع شدند.
افزودن بر سرمايهگذاران مذكور، بانكها و موسسات اعتباري براي مقاصد وام و اعتبار، و دولتها براي مقاصد سياسي، اخذ ماليات و … نيازمند گزارشهاي جديد و معتبر بودند. افزايش مواد استفاده شمار استفاده كنندگان از اطلاعات مندرج در گزارشهاي مالي، و رونق بازار سرمايه و پول، هدف حسابداري و حسابرسي را از رفع نيازهاي تعداد محدودي صاحب سرمايه، به پاسخگوي به نيازهاي اطلاعاتي گروه كثيري ذيحق و ديعلاقه ارتقا و به حسابداري و حسابرسي، نقش با اهميت اجتماعي داد. حسابرسان با ايفاي نقش نظارتگري و اعتبار دهي به صورتهاي مالي، افزايش پويايي و كارايي بازار سرمايه را موجب مي شوند. در يك اقتصاد سالم و در بين بازار سرمايه، بورس ارواق بهادار، از اهميت بسزايي برخوردار است. بورس اوراق بهادار چنانچه بتواند جايگاه مطلوب خود را در اقتصاد يك كشور بدست آورد و نقش خود را به خوبي ايفا كند بيشك، رشد و شكوفايي اقتصاد را سرعت خواهد بخشيد. لازمه افزايش كارايي و پويايي بازار سرمايه. تجهيز سرمايهگذاران و تحليلگران مالي به اطلاعات كامل، صحيح و معتبر ميباشد. مهمترين ابزار آگاهي در اين بازار، صورتهاي مالي به همراه گزارشهاي حسابرسي است كه بدون هزينه در اختيار استفاده كنندگان، قرار داده ميشود. بدين ترتيب با اتكا بر اطلاعات معتبر و قابل اعتماد مبتني بر يافتههاي حسابرسان مستقل، بي طرف و ذيلاح، تصميمات مناسب، اتخاذ و منابع موجود به شكل بهينه و مطلوب به سودآورترين فهاليتها، تخصصي داده ميشود.
1-2- بيان مسئله
تصميم گيريهاي اقتصادي به اطلاعات قابل اعتماد و اتكا نياز دارد و نقش حسابرسي، اعتبار دهي به صورتهاي مالي است كه باعث از مطلوبيت در ارائه و قابليت اعتماد صورتهاي مالي ميشود. حسابرسي منظم و سالانه توسط حسابرسان مستقل بهترين نوع حفاظت از منابع عمومي است.
هر چند سرمايه گذاري معمولاً با مخاطراتي همراه است ولي حسابرسي سالانه شركتها از مخاطرت مضاعف ناشي از عدم اعتبار و قابليت اتكاي اطلاعات صورتهاي مالي ميكاهد. حسابرسان مستقل كه توسط مجامع عمومي صاحبان سهام انتخاب ميشوند با رسيدگي به اسناد، مدارك و شواهد پيشوانه صورتهاي مالي، تقلب و سوء جريانهاي اجتماعي داراي تاثير مستقيم بر صورتهاي مالي را كشف و نسبت به صورتهاي مالي تهيه شده توسط مديران شركتها، بي طرفانه اظهار نظر حرفهاي ارائه ميكنند. نتايح يافتههاي حسابرسان مستقل در گزارشي به نام «گزارش حسابرسي» به شكلهاي «مقبول» ، «مستروط»، «مردود» و «عدم اظهار» ارائه ميشود. تجزيه نشان داده است كه شكل گزارش حسابرسي، عمدتاً به صورت مقبول يا مشروط تنظيم ميشود و از شكلهاي مردود و عدم اظهار نظر كمتر استفاده ميشود.
گزارش حسابرسان مستقل كه منقم به صورتهاي مالي و يادداشتهاي همراه، منتشر ميشود موجب اعتبار دهي به اطلاعات حسابداري و مباني تصميمگيري گروههاي ذينفع ميباشد. تحقيات انجام شده در ساير كشورها حكايت از اين دارد كه موارد مطروحه در گزارشهاي حسابرسان مستقل و به ويژه بندهاي شرط مندرج در آنها، جهت تصميم گيريهاي اقشار مختلف جامعه از جمله سرمايهگذاران و تحليلگران مالي مورد استفاده قرار گرفته و قيمت سهام را تحت تاثير قرار ميدهد. با توجه به آنكه يكي از مهمترين مراجع رسمي اطلاعاتي در ايران، مجامع عمومي سالانه شركتهاست و يكي از جامعترين و معتبرترين مجموعه هاي اطلاعاتي، گزارشهاي مالي سالانه شركتها به انضمام گزارش حسابرسي است. در اين تحقيق، وجود رابطه معني دار بين گزارشهاي حسابرسي و قيمت سهام مورد بررسي قرار ميگيرد.
هدف اصلي تحقيق حاضر، بررسي تاثير گزارشهاي حسابرسي بر واكنش سهام ميباشد كه نتيجه درك و حساسيت دست انداركاران بازار سهام است.
1-3- ضرورت و اهميت تحقيق
متأسفانه در ايران به علت آشنا بودن بسياري از اقشار جامعه حسابرسي، نبودن ضوابط و مقررات مربوط و يا ضمانتهاي اجرايي پيشوانه آنها و بي توجهي كارگزاران بورس و ساير دست انداركاران از نتايج و يا يافتههاي حسابرسي كه مستلزم صرف مبالغ هنكنفي است استفاده بهينه صورت نميگيرد و از پيامدهاي اين امر تصميم گيري نامناسب سرمايه گذاران و در نتيجه عدم تخصيص بهينه سرمايه و كارايي بازار است. بنابراين، مطالعه و پژوهش موضوع ضروري به نظر ميرسد و نتايج حاصل از تحقيق، قابل استفاده براي سرمايهگذاراي و بازار سرمايه است.
1-4- فرضيه هاي تحقيق
در تحقيق حاضر چهار فرضيه مورد بررسي قرار ميگيرد كه به شرح زير ميباشد:
فرضيه اول: شرطهاي گزارش حسابرسي در زمان انشار، قيمت سهام را تحت تاثير قرار داده و اين تاثير در ضريب پاسخ سود منعكس ميشود.
فرضيه دوم: گزارشهاي حسابرسي مقبول بر قيمت سهام شركتها تاثير مثبت دارد.
فرضيه سوم: نظر مردود گزارش حسابرسي باعث كاهش قيمت سهام شركت ميشود.
فرضيه چهارم: گزارش حسابرسي به صورت عدم اظهار نظر بر قيمت سهام تاثير منفي دارد.
1-5- تعاريف علمياتي
- بورس اوراق بهادار: به معني يك بازار متشكل رسمي سرمايه است كه در آن خريد و فروش سهام شركتهاي سهامي، اوراق قرضه دولتي يا موسسات خصوصي و وايز برنامههاي صادراتي تحت ضوابط و قوانين و مقررات خاصي انجام ميگيرد. و وظيفه مهم بورس اوراق بهادار حمايت قانوني از صاحبان پس انداز يا سرمايههاي را كه الزمات قانوني براي متقاضيان سرمايه ميباشد.
- سهام: قسمتي از سرمايه شركت سهام ميباشد. ورقه سهم سند قابل معاملهاي است كه نشان دهنده تعداد سهام است كه صاحب آن در شركت سهامي دارد.
- شركت سهامي: شركتي است كه سرمايه آن به سهام تقسيم شده و مسئوليت صاحبان سهام محدود به مبلغ اسمي آنهاست.
- حسابرسي: حسابرسي به فرد يا موسسهاي گفته ميشود كه مسئوليت نهايي حسابرسي صورتهاي مالي يا ارائه خدمات مرتبط را بعهده دارد.
- حسابرسي: حسابرسي فرآيندي است منظم و با قاعده جهت جمع آوري و ارزيابي بيطرفه شواهد مربوط به فعاليتها و وقايع اقتصادي به منظور تعيين درجه انطباق ادعاها (اظهارات) بامعيارهاي از پيش تعيين شده و گزارشگري نتايج به افراد ذينفع.
- اظهار نظر گزارش حسابرسي: بند اظهار نظر گزارش حسابرسي حاوي نظر صريح حسابرسي درباره اينكه آيا صورتهاي مالي از تمام جنبههاي با هميت طبق استاندارهاي حسابداري به نحو مطلوب ازائه شده است يا خير، ميباشد.
- اظهار نظر مقبول: نظارات مقبول درمواردي اظهار ميشود كه صورتهاي مالي از تمام جنبههاي با اهميت طبق استانداردهاي حسابداري ارائه شده باشد.
- اظهار نظر مشروط: نظر مشروط در مواردي اظهار ميشود كه موارد با اهميت ولي غيراساسي در عدم رعايت استانداردهاي حسابداري توسط واحد رسيدگي وجود داشته باشد.
- اظهار نظر مردود: در صورت عدم رعايت موارد اساسي در رعايت استانداردهاي حسابداري توسط واحد رسيدگي حسابرسي نظر مردود اظهار مينمايد.
- عدم اظهار نظر: چنانچه آثار احتمالي ناشي از محدوديت در دامنه رسيدگي اساس باشد و همچنين در موارد وجود ابهام يا ابهامهاي اساسي، حسابرسي بايد صرف نظر از افشا يا عدم افشاي موضوع، نسبت به صورتهاي مالي عدم اظهار نظر ارائه كند.
فهرست مندرجاتعنوان صفحه
تاثير گزارشات حسابرسي بر قيمت سهام شركتهاي پذيرفته شده
در بورس اوراق بهادار تهران
فصل اول- كليات
1-1- مقدمه
1-2- بيان مسئله
1-3- ضرورت و اهميت تحقيق
1-4- فرضيههاي تحقيق
1-5- تعاريف علمياتي
فصل دوم- مباني نظري تحقيق
2-1- سير تكاملي حسابرسي در جهان
2-2- پيدايش حسابرسي در ايران
2-3- مباني نظري تقاضا براي حسابرسي صورتهاي مالي
2-3-1- تضاد منافع
2-3-2- پيامدهاي اقتصادي با اهميت
2-3-3- پيچيده بودن موضوعات اقتصادي
2-3-4-عدم دسترسي مستقيم
2-3-5- فرضيه نظارت
2-3-6- فرضيه بيمه
2-3-7- فرضيه اطلاعات
2-4- تعريف حسابرسي
2-5- مسئوليت حسابرسي و انتظارات استفاده كنندگان از گزارش حسابرسي
2-6- استكالات ناستي از قبول صورتهاي مالي حسابرسي نشده
2-7- استانداردهاي حسابرسي
2-8- گزارش حسابرسي
2-8-1- عنوان
2-8-2- مخاطب گزارش
2-8-3- بند مقدمه
2-8-4- بند دامنه رسيدگي
2-8-5- بند اظهار نظر
2-8-6- تاريخ گزارش
2-8-7- گزارشهاي تحويل شده
2-8-7-1- انحراف از استاندارهاي حسابداري
2-8-7-2- محدويت در دامنه رسيدكي
2-8-7-3- ابهام
2-8-7-4- تأكيد بر مطلب خاص
2-8-8- اظهار نظر متفاوت
2-9- بورس اوراق بهادار تهران
2-9-1- تاريخچه
2-9-2- تحوه تأمين اطلاعات
2-9-3- نحوه نظارت
2-9-4- اظهار نظر حسابرسي توقف فعاليت شركتها در بورس
2-10- پيشينه پژوهشهاي انجام شده در جهان
2-11- پيشينه پژوهش در ايران
فصل سوم- روش تحقيق
3-1- جامعه آماري
3-2- روش نمونهگيري
3-3- روش اجراي تحقيق
3-3-1- سود غير عادي سهام
3-3-2- خطاي پيشبيني سود هر سهم
3-3-3- ضريب پاسخ سود
3-4- روشهاي جمع آوري اطلاعات
3-4-1- روش كتابخانه
3-4-2- روش ميداني
3-5- روش آزمون فرضيههاي تحقيق
3-6- محدوديتهاي تحقيق
فصل چهارم- تجزيه و تحليل دادهها
4-1- بررسي رابط سترو 1 حسابرسي و قيمت سهام
4-2- تجزيه و تحليل دادههاي گرد آوري شده از پرسشنامه
4-3- آزمون فرضيات دوم تا چهارم
فصل پنجم- نتيجه گيري و ارائه پيشنهادها
5-1- نتيجه گيري
5-2- پيشنهادات پژوهش
5-3- پيشنهاد براي تحقيقات آتي
منابع و مآخذ
پيوستها
پيوست 1: جدول محاسبه ERC
پيوست 2: پرسشنامه
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول شماره 2-1- خلاصه تحقيقات انجام شده در خصوص رابطه ميان گزارشهاي حسابرسي وضعيتهاي بازار سهام
جدول شماره 4-1- ضريب پاسخ سود براي شركتهاي انتخاب شده
جدول شماره 4-2- آمادهها مركزي و پراكندگي براي شركتهاي انتخاب شده
جدول شماره 4-3- خلاصه اطلاعات عمومي- جمعيت شناسي
جدول شماره 5-1- خلاصه نتيجه بدست آمده از آزمون فرضيه اول
جدول شماره 5-2- خلاصه نتايج بدست آمده از تجزيه و تحليل پرسشنامه