موضوع : برداشت از بناهای تاریخی خانه حکیم باشی در کاشان

توضیح: این فایل به صورت ورد و آماده ی چاپ می باشد

مقدمه
از سززميني صحبت به ميان مي آوريم كه بوي تاريخ و اجتماع را از پله هاي شكسته آن مي توان استشمام كرد و مردمانش را از گذشته هاي گذشته ، كه بارهاي معرفت را بر دوش داشتند شناخت .
در درس برداشت از بناهاي تاريخي اين بار به سراغ كاشان رفتيم سرزميني كه خانه‌هاي قديمي آن معماري خيال انگيز دارند و هيچ كس نيست كه با ديدن اين خانه‌ها زبان به تحسين نگشايد و از اين همه هنر و سليقه به وجد نيايد . خانه حكيم‌باشي ازجمله بناهاي قديمي است كه قدمت آن به دوران قاجار بر مي گردد .
در درس برداشت از بناهاي تاريخي سعي كرديم تا حد توان آنچه را كه موردنظر اساتيد گرامي بود بنحو مطلوب برداشت و ارائه نمائيم . هر چند در اين مسير با مشكلات فراواني روبرو شديم و ارائه كاستي هايي به همراه داشت اما بهرحال اميدواريم كه مراتب رضايت اساتيد محترم را فراهم كرده باشيم .
1-تفاوت تعداد طبقات در بناهاي تاريخي و ساختمانهاي امروزي
آنچه امروز به وفور در سطح شهرهاي بزرگ و كوچك به چشم مي خورد ساختمانهاي چندين طبقه و در برخي موارد آسمانخراش و برجها هستند چيزي كه در معماري گذشته اصلاً و يا به ندرت ديده مي شود و موارد آن محدود به باروهاي شهرها و قلعه هاي نگهباني و ... مي شود.
اين مسئله را از چند جنبه مي توان بررسي كرد . شايد اولين چيزي كه به ذهن مي‌رسد مربوط به شيوه ساختمان سازي و تكنولوژي ساخت و ساز است بي شك در شرايطي كه ديوار هاي باربر اسكلت ساختمان را تشكيل مي دادند وظيفه انتقال بارهاي وارد بر ساختمان را انجام مي دادند نمي توان انتظار داشت كه ساختمان چندطبقه اجرا شود چون با بالا رفتن تعداد طبقات و افزايش نيروها به بدنه ساختمان (ديوارها) ضخامت ديوارها افزايش مي يابد و ممكن است اين افزايش ضخامت به حدي برسد كه ديوار نتواند وزن خود را تحمل كند حال چه به وزن سقف و يا ساير اجزاء بنا .
جمعيت كم و زمين زياد نيز انگيزه اي براي ساختن بنا در تعداد طبقات بيشتر بوجود نمي‌آورد. و اصولاً چنين چيزي احساس نمي شده است .
 2-تمهيدات انديشيده در بناهاي قديمي براي جلوگيري از رطوبت
در گذشته و در مناطقي كه رطوبت مي توانست از طريق خاك به ساختمان منتقل شود و يا ساختمان در معرض رطوبت بود . بناها اغلب با مقداري فاصله از سطح زمين ساخته مي شدند يا اينكه در كرسي چيني ساختمان از مصالحي استفاده مي شد كه حداقل جذب رطوبت را دارند و يا اصلاً رطوبتي را جذب نمي كنند . بطور مثال از سنگ بطور عمده استفاده مي شده است . براي جلوگيري از نفوذ رطوبت از طريق پشت بام بسته به اقليم از مصالح متنوعي استفاده مي شد مثلاً در خانه هاي نواحي مركزي و كوهستاني پشت بامها را با كاهگل مي پوشاندند .
ظرفيت جذب رطوبت در كاهگل بسيار بالاست اين پديده باعث مي شود كه كاهگل تا جايي كه امكان دارد آب ناشي از برف و باران را جذب كند . و آن را در خود نگه دارد .
3-تفاوت ساختار بناي تاريخي در مقايسه با بناي امروزي
1-در گذشته سيستم انتقال نيروها بر مبناي ديوارهاي باربر بود . امروزه اين انتقال نيرو با تير و ستون انجام مي شود .
2-درگذشته سقفها اغلب بصورت گنبد و يا طاق و تويزه اجرا مي شد واستفاده از تيرهاي چوبي در سقف بدليل وجود موريانه در نواحي مركزي ايران رايج نبوده است . امروزه سقفها بصورت مسطح با تيرچه و بلوك يا تيرآهن و آجر اجرا مي شود . البته شيوه هاي بسياري براي اجراي سقف وجود دارد كه هر كدام موارد خاص استفاده خود را دارند .
3-از لحاظ مصالح ساختماني ، در گذشته در وهله اول از مصالحي استفاده مي شد كه در دسترس باشند و بتوان آن را از محيط اطراف تهيه كرد . و ثانياً با محيط سازگاري كامل را داشته باشد . امروزه تنوع مصالح و ميزان دسترسي به آنها به نحوي است كه تمام محدوديت هاي گذشته را ناديده مي گيرد .
4-پي در ساختمانهاي گذشته بصورت شفته ريزي بوده است اما امروزه ضريب اطمينان در حد بتن مسلح (بتن آرماتوردار) بالا رفته است .
5-تنها عنصري از ساختمان كه نيروها را منتقل مي كرد ديوارها و در برخي موارد ستونها بودند و تنها انتقال نيروهاي عمودي امكان پذير بود و نيروهاي افقي در صورت وارد شدن منجر به تخريب ساختمان مي شوند . اما امروزه وجود شنارژهاي افقي و عمودي ساختمان را يكپارچه و يكدست كرده و به نحوي كه هر نوع نيرويي (افقي يا عمودي) كه به ساختمان وارد شود تمام اجزا سازه اي آن به يك اندازه تحت تاثير نيرو قرار خواهند گرفت .

فهرست مطالب
 برداشت از بناي خانه حكيم باشي در كاشان
فصل نخست : اندازه برداري    3
فصل دوم : گردآوري اطلاعات    4
فصل سوم : معرفي بنا    5
فصل چهارم : بررسي عوامل موثر در شكل گيري بنا    6
مقدمه    9
1-تفاوت تعداد طبقات در بناهاي تاريخي و ساختمانهاي امروزي    11
2-تمهيدات انديشيده در بناهاي قديمي براي جلوگيري از رطوبت    12
3-تفاوت ساختار بناي تاريخي در مقايسه با بناي امروزي    12
4-نسبت اندازه دهانه و خيز طاق    13
5-تفاوت ضخامت ديوار در ساختمانهاي جديد و بناهاي تاريخي    14
6-تفاوت پي در ساختمانهاي تاريخي و امروزي    14
7-تفاوت و شباهت تويزه (در بناهاي تاريخي) و پل (در بناهاي امروزي)    15
تفاوت تويزه و پل :    15
شباهت تويزه و پل :    15
تامل و شناخت بناي تاريخي در آشنايي و فهم معماري چه نقشي دارد ؟    16
اندازه برداري    17
1 توضيح در مورد شيوه اندازه برداري    17
الف: روش مثلث بندي در پلان:    17
ب: روش استفاده از شلنگ تراز    18
ج: مقطع و اندازه برداري طاقها    19
2 بررسي مشكلات اندازه برداري و نحوه اصلاح اندازه برداري ها    20
3 بيان اهميت اندازه گيري در شناخت بناي تاريخي    21
گردآوري اطلاعات    22
1 معرفي و دسته بندي منابع    22
2 كاستي هاي موجود در گردآوري اطلاعات و امكان رفع آن    24
3 شيوه دسته بندي: طبقه بندي و پردازش اطلاعات    25
4 اهميت و تاثير مطالعه در شناخت و معرفي بناي تاريخي    26
معرفي بنا    27
1) توضيح موقعيت شهر كاشان    27
گذري كوتاه بر اوضاع جغرافيايي و سابقة تاريخي كاشان    27
الف ـ اوضاع جغرافيايي    27
ب ـ سابقه تاريخي    27
آب و استعداد خاك و زمين    29
دربارة ابنيه تاريخي كاشان    30
خرابي زلزله هاي چهارصد سال اخير    34
وجه تسميه كاشان    34
2 بررسي محله در نسبت با شهر كاشان و موقعيت و وضعيت بنا در محله    36
3 شرح وضع موجود بنا    36
بررسي عوامل موثر در شكل گيري بنا    40
1 آداب و شيوه تفكر و زندگي    40
2 نقش الگوهاي رفتاري و اجتماعي    41
پرهيز از بيهودگي    42
نيارش    43
خود بسندگي    43
درون گرايي    43
3 امكانات فني و اجرايي    46
ب) بررسي اقليم در بناهاي خشتي    46
4 ويژگيهاي زمان و مكان در شكل گيري بنا:    50
5 بازتاب شرايط بومي و اقليمي    50
منابع:    52