موضوع : گردشگری

توضیح: این فایل به صورت ورد و آماده چاپ می باشد

مقدمه
سيرو ساحت و گردشگري استفاده منطقي از اوقات فراغت به ويژه ديد و بازديد و تفريح و هواي آزاد محيطي است. امروزه توسعة شهرنشيني به ويژة در دهة اخير ساكنين شهرهاي كوچك و بزرگ را به تفريح و استفادة معقول از ساعت فراغت ترغيب مي نمايد. از آنجائيكه ويژگيهاي فرهنگي و اجتماعي نسلها و قومهاي مختلف هر كدام ويژگيهاي خاص خود را دارند جاذبه هاي تاريخي و طبیعی و نيز به تبعيت از آنها شكل مي گيرند و به همين دليل حوزه هاي فعاليت جهانگردي نيز متنوع بوده و از حوزه اي به حوزة ديگر فرق مي‌كند. از طرف ديگر افزايش روزافزون جمعيت جهان به ويژه در كشوهاي در حال توسعه و فقر اقتصادي و پايين بودن سطح درآمد ملي كشورهاي مذكور باعث شده تا جمعيت اين كشورها در فشار و تنگناهاي اقتصادي قرار گيرند . در بررسي علت عقب افتادگي، اين كشورها علي رغم داشتن منابع طبيعي مناسب و دارا بودن منابع بالقوه درآمدي ، فقر و محروميت را پذيرفته و در واقع پايين بودن سطح دانش و فن آوري و آگاهي نداشتن از نحوه بهره برداري از پتانسيل هاي موجود ، مزيد بر علت شده و همچون تازيانه اي بر پيكره بي جان اين كشور ها كوبيده مي شود .
يكي از منابعي كه به صورت عمده در عصر كنوني مي تواند درآمدهاي قابل توجهي را رقم زند و يا بالابردن توليد ناخالص ملي و در نهايت درآمد ملي را در صحنه بين المللي افزايش دهد ، صنعت تورسيم و اكوتوريسم مي باشد كه در چند دهه گذشته اين صنعت توانسته جاي پاي مناسبي را در روابط بين المللي يافته و با ايجاد پيوند ميان كشورهاي مختلف ، منبع درآمد خوبي نيز براي بسياري از كشورهاي جهان گردد. همچنين برقراري ارتباط ميان ملل مختلف از طريق آشنايي با فرهنگ ها ، آداب و رسوم ها و پيشنيه هاي تاريخي و فرهنگي يكديگر ، موجبات استحكام پيوندهاي اجتماعي و سياسي ملي را فراهم آورده و در بسط و توسعه تفاهم آميز روابط بين المللي نقش بسزايي خواهد داشت .
فصل اول
توريسم و اكوتوريسم
 توريسم
توريسم از نظر لغوي از زبان انگليسي به ساير زبان ها و فرهنگ ها نفوذ نموده ، به طوري كه به يك مفهوم جهان مشمول تبديل شده و آن عبارت از داشتن رويه گردشگري و تفرج منتسب به عمل شخص مي باشد . اين عمل در بعد منطقه اي و ملي و فراملي از چنان رشدي برخوردار شده است كه به عنوان صنعت توريسم در جهت ايجاد درآمد و اشتغال به صورت جدي مورد پيگيريهاي كشورهاي پيشرفته و كشورهاي با فرهنگ و سابقه تاريخي قرار گرفته است .
در حال حاضر نيز به عنوان يكي از محوري ترين فعاليت هاي اقتصادي در چند دهه اخير درآمدهاي قابل توجهي را از نظر ارزي و درآمد ناخالص ملي ايجاد مي نمايد .
طبق بررسي هاي سازمان توريسم ( W.T.o )
در آمد حاصل از توريسم و اكوتوريسم 10% توليد ناخالص ملي كشورهاي جهان را تشكيل مي دهد . و از نظر درآمد گردشگري طبق آمار 1997 به 448 ميليارد دلار رسيده است . كه از نظر رتبه ، كشور فرانسه با 67 ميليون نفر گردشگر در سال و ايالات متحده آمريكا با 49 ميليون نفر ، اسپانيا با 43 ميليون نفر ، ايتاليا با 34 ميليون نفر و كشورهاي ديگر دراين رده بندي قرار گرفته اند .
اما ايران با وجود اينكه از نظر جاذبه هاي طبيعي ، فرهنگي ، تاريخي ، مذهبي و ساير موارد و سابقه تمدن كهن ، از نظر رتبه در حد ششم تا دهم قرار دارد . ولي از نظر تحصيل درآمد ارزي بنابر آمار اعلامي از طرف سازمان هاي ذي ربط در حد 300 ميليون دلار در سال مي باشد كه از نظر مقايسه با ساير كشورها پايين بوده و هيچ تناسبي از نظر جاذبه ها و درآمدها ارزي كه حدوداً 1000 : 1 را شامل مي گردد‌، ندارد . علت اصلي چنين برنامه ريزي صحيح و فقدام نگرش سيستمي و سرمايه گذاري ناچيز و خلا آژانس هاي تخصصي و موارد متعدد تاثير گذار ديگر جستجو نمود كه به صورت اجمالي بدان اشاره شده است .
اكوتوريسم
همان طوري كه اشاره شد توريست معمولي و انبوه، از تمامي جاذبه هاي فرهنگي و تاريخي ، مذهبي ، ورزشي و حتي بعضاً جاذبه هاي طبيعي به جهت خصلت هاي مشابه استفاده مي نمايد . و از نظر اخلاقي نيز زياد پاي بند فرهنگ سنن ملت هاي ديگر نمي باشد . ولي در مقابل اينگونه توريست ها در دنياي بحران زده زيست محيطي ، اكوتوريسم يا توريسم سبز ، توريسم پايدار ، بيوتوريسم و توريسم حفاظتي قدبرافراشته است . و از نظر رشد نيز نسبت به توريسم معمولي ساليانه حدود 30% رشد دارد ، به عبارت ديگر اكوتوريسم عبارت است از مسافرت مسئولانه به مناطق طبيعي كه حفظ طبيعت و حراست از فرهنگ محلي را توام با ارتقا رفاه عمومي مردم بومي فراهم آورد .
با روند رو به رشد صنعت اكوتوريسم در مقايسه با توريسم معمولي جايگاه قابل توجهي را در اين صنعت بدست آورده و دورنماي روشن را نيز ترسيم مي نمايد كه در آينده نه چندان دور ، به تنها مكانيزم و ابزاري بدل خواهد شد كه مي تواند شكوفايي اين صنعت را تضمين نمايد .
هرچند در باب اهميت موضوع و همگاني با كشورهاي پيشرفته و از لحاظ نمودن سهم قابل توجهي از برنامه در جهت توسعه گردشگري در سياست گذاري كلان و منطقه اي در كشور ما در دستور كار قرار گرفته است، ولي باز هم با وجود موانع متعدد ، اجراي برنامه هاي جذب توريسم و اكوتوريسم در هاله اي از ابهام قرار دارد، لذا لزوم توجه و فراهم شدن تمهيدات لازم جهت فراهم نمودن زمينه جلب توريسم و اكوتوريسم بيش از پيش احساس مي گردد .
در اين راستا سياست هاي حمايت گرايانه اي از سازمانهاي ذي ربط و حضور در جامعه بين المللي و برگذاري نمايشگاهها ، براي معرفي هر چند بيشتر جاذبه هاي ايراني و توزيع مجلات و بروشورها از طريق آژانس هاي داخلي و بين المللي و سفارتخانه هاي ايران در كشورهاي مختلف مي تواند ، پايه ريزي مناسبي را براي جذب و جلب گردشگران در كشور ايران فراهم سازد و همچنين ، با طبقه بندي جاذبه جهانگردي و سرمايه گذاري مناسب در هر طبقه و مسئول نمودن سازمان مجري شايد بتوان برنامه هاي مناسب و ويژه هر طبقه را در جايگاه خود و در مجموع حركات حساب شده اي را در اين صنعت رو به رشد به انجام رساند .
اثرات توريسيم و اكوتوريسم در استان گلستان :
از آنجايي كه در استان گلستان ، مناطق زيادي تحت عنوان مديريت سازمان جنگل و مراتع كشور براي برنامه ريزي تفرجي ( متمركز گسترده ) قرار دارد و مناطق زيادي نيز به لحاظ داشتن جاذبه هاي لازم در خارج از طرحهاي مشخص قابليت تفرج به صورت بالفعل و بالقوه وجود دارد و همچنين ، وجود مناطق مختلف تحت مديريت سازمان حفاظت محيط زيست و ساير جاذبه هاي فرهنگي و تاريخي و مذهبي و وجود سواحل زيبا و پديده هاي متنوع ديگر، هر كدام در جايگاه خود زمينه هاي جذب توريسم و اكوتوريسم را فراهم مي نمايد .
بنابراين اثرات توريسم و اكوتوريسم از دو جنبه مستقيم و غيرمستقيم قابل بررسي مي باشد كه خلاصه اي از اين اثرات ذكر مي گردد .
اثرات مستقيم
با توجه به اين گونه فعاليتهاي مربوط به توريسم و اكوتوريسم اعم از داخلي و خارجي به ازاي هر توريست بر اساس بررسي هاي سازمان ذي ربط 5 _ 3 شغل ايجاد مي نمايد ، بنابراين مستقيماً نقش موثري را در اشتغال با سرمايه گذاري اندك ايجاد مي نمايد . ضمن اينكه اين كه با صرف هزينه توسط گردشگران درآمد قابل توجهي را براي مردم بومي فراهم مي آورد و اين خود نيز باعث رونق اقتصادي خواهد بود كه در بخش توريسم و اكتوريسم و درآمد حاصل از آن توضيح مختصري در رابطه با آن داده شده است . در شرايط مناسب چنانچه درصد قابل توجهي از گردشگران را توريست خارجي تشكيل دهد ، درآمد حاصل ارز نيز براي درآمد كشور حائز اهميت خواهد بود ، ضمن اينكه حضور توريست با رونق اقتصادي كه ايجاد مي نمايد يك صنعت مطرح گرديده است . در رابطه با اكوتوريسم در استان گلستان جرقه اميدوار كننده اي براي توسعه كار زده شده و اميد آن است هر چه بيشتر گسترش يابد .
اثرات غيرمستقيم
يكي از اثرات غيرمستقيم بالا رفتن كارآيي انسان هاي استفاده كننده از پارك ها و مناطق جنگلي مي باشد . با برآورد انجام گرفته در اين خصوص كارآيي افرادي كه در تعطيلات آخر هفته از جنگل به عنوان تفرج استفاده نمودند نسبت به ديگران كه به تفرج نمي پردازند 3% بيشتر مي باشد اثرات غيرمستقيم متعدد ديگر كه با احداث پارك ها و تفرجگاهها و ذخاير جنگلي و مناطق حفاظت شده فراهم مي شود . توليد مستمر و پايدار در اين عرصه هاي جنگلي، حفظ گونه ها در رويشگاهاي طبيعي و حفظ تنوع گياهي و جانوري ، حفظ ساختار و فرم هاي طبيعي ، فراهم شدن مسايل آموزشي و تحقيقاتي ، حفظ زيبايي هاي طبيعي ، حفظ آب و خاك و تلطيف آب و هوا  هزاران اثر غير مستقيم ديگر كه در مجموع در حفظ زنجيره هاي اكوسيستم محلي و منطقه اي و ملي و فراملي موثر مي باشند كه با تركيب اين موارد به صورت كلي ارزش زيست محيطي اين گونه مناطق با اثرات مستقيم جنگل كه از برداشت چوب حاصل مي شود غيرقابل مقايسه خواهد بود .
فهرست مطالب
مقدمه    2
فصل اول    3
توريسم و اكوتوريسم    3
توريسم    4
طبق بررسي هاي سازمان توريسم ( W.T.o )    4
اكوتوريسم    4
اثرات توريسيم و اكوتوريسم در استان گلستان :    5
اثرات مستقيم    6
اثرات غيرمستقيم    6
فصل دوم    8
معرفي محيط زيست طبيعي  استان گلستان    8
معرفي محيط زيست طبيعي استان گلستان :    9
تالاب هاي بين المللي گرگان و دشت ( آلاگل ، آجي گل ، آلماگل ) :    9
عوامل تهديد كننده اين تالابها عبارتند از :    10
درياي خزر :    11
خليج گرگان :    12
رودهاي مهم استان گلستان عبارتند از :    12
1_ رود گرگان :    12
2_ رود اترك    13
3_ رود قره سو :    13
مناطق حفاظت شده استان گلستان :    13
پارك ملي گلستان :    13
منطقه حفاظت شده جهان نما :    14
ارتفاعات و قلل استان گلستان :    15
كوه گاوكشان ( شهرستان گرگان )    15
كوه هاي جهان نما ( شهرستان گرگان )    16
كوه زرشك ( گرگان ) :    16
غارهاي استان گلستان :    16
آبشارهاي طبيعي استان گلستان :    17
آبشار لوه ( مينودشت ) :    17
آبشار شيرآباد :    17
آبشار آق سو :    18
آبشار کبودوال –  علی آباد کتول    18
آبشارباران كوه :    18
آبشار زيارت :    19
فصل سوم    20
جاذبه هاي تاريخي و باستاني    20
تپه هاي باستاني شاه تپه و تورنگ تپه:    21
ديوار دفاعي گرگان  ((قزل آلان))    23
بـــــرج قــابــوس    26
بـنـاي تـاريـخي گــــنـبـد رادكـان    27
گـورسـتـان خـالـد نـبــي    28
تـمـيـشـه شـهـر مـرزي گـرگـان و طـبـرسـتـان    29
پـل آق قـــلا    30
قــلـعـه مـوران    31
آق قــلعــه    31
مــدرســه كـريم ايــشان    32
مدرسـة عمـاديـه    32
آرامـگـاه مخــتومـقلي فراغـي    33
مـســجـد جــامــع گـــرگـــــان    34
امـــام زاده روشــن آبـاد    35
مجموعه تاريخي ، هـنري باقري    37
مـوزه گــرگـان    39
بــافــت قديـم گرگــان    40
فصل چهارم    43
پيشــنـهـاد ها و راهـبـردهـاي اصـلــي    45
منابع و مأخذ    47
By M . Ebrahimshah    47