موضوع : زغال سنگ در رشته کوه البرز

توضیح: این فایل به صورت ورد و آماده چاپ می باشد

مقدمه :
كانسارهاي اصلي و شناخته شدة زغالسنگ ايران بيشتر در امتداد رشته كوه البرز ، طبس و كرمان قرار گرفته اند . البرز شامل سه ناحية البرز شرقي ، البرز مركزي و البرز غربي است . البرز مركزي يكي از مهمترين ناحيه هاي زغالدار در ايران مي باشد كه اكثر لايه هاي زغال بر البرز نركزي در سازند شمشك به صورت تناوبي از لايه هاي ماسه سنگ ، لاسين ، شيل و زغالسنگ قرار گرفته است .
عمده نواحي زغالدار در البرز مركزي عبارتند از : آلاشت ، گلندرود ، كجور ، نورد (در سازند اليكا ) شمشك ، واسياسر ، سرخ آباد ، سرتنگه ، خاردنده و مبارك آباد .
در رسوبات البرز مركزي نهشته هاي  زغالدار آلاشت گسترش و بيرون زدگي زيادي نسبت به ساير مناطق البرز دارند . در حال حاضر سه منطقة بزرگ زغالدار در البرز مركزي كشف شده است كه عبارتند از : آلاشت گلندرود  و نورد با انواع زغالهاي تك شو و ذخاير قابل ملاحظه .
در ميان نواحي زغالدار در البرز مركزي سنواحي آلاشت ، گلند رود ، نورد ، سرسنگه ، سرخ آباد و واسياسر به دليل شرايط مساعد جغرافيايي با وجود راه آهن مناسب ترين مناطق براي تأسيس معدن مي باشند . 
 1-1    استراتيگرافي البرز مركزي :
انواع سازند ها در ساختمان زمين شناسي البرز مركزي ديده مي شوند قديمي ترين نهشته ها كه در منطقة تحت مطالعه بررسي شده اند ( در امتداد جاده چالوس و نزديك جادة اصلي فيروز كوه – تهران در مجاورت دهكده يا هاردنار ، شهميرزاد 0 به طرف جنوب شرق ) و ساير دهكده ها است شيل هاي چند رنگي پركامبرين پسين ، سيلت استون ها و دولوميت هاي رنگ روشن سازند كهر ، سلطانيه و باروت مي باشند كه ضخامت مجموع آنها به حدود 11500 متر مي رسد . ( گلاوس 1965) .
طبقات پالئوزوئيك پيشين ضخامتي معادل 450 متر دارند و اساساً به صورت ماسه سنگ هاي سازند لالون در بخش زيرين ، اورژيبيت ها ، سلت استونها ، سنگ هاي آهكي و دولوميت هاي سازند لشكرك در بخش فوقاني مي باشند ، آنها در غرب منطقه در امتداد جاده چالوس در مجاورت دهكدة فيروز آباد و در غرب دهكدة دشت نظير ديده شده اند .
همچنين در جنوب منطقه دهكده هاي كوه نك ، اروخ و خاوير و به طرف شمال در جادة اصلي فيروزكوه – تهران در شهر نزديك دهكدة شه ميرزاد و به طرف مغرب از ايستگاه خط آهن و رسك ، ديده شه اند .
سنگ آهك هاي خاكستري و سياه و يه مقدار كم سنگهاي تريژنوس ( سنگهاي خاكي يا زميني ) رنگين و سنگهاي تري‌ژينوس كربناتي ( سنگ هاي كربناتي با منشأ خاكي ) پالئوزئيك فوقاني داراي ضخامتي معادل 940 متر مي باشد كه متعلق به سازند هاي پاده ها ، سيبزار ، بهرام ، مبارك . دورود ، روته و نسن هستند . آنها به صورت رخ نمود هاي گسترده اي در امتداد سمت چپ رودخانة ماهرودو در سرچشمه هاي رودخانه هايي كه به طرف درياي خزر در بين شهرهاي عامل و چالوس جريان دارند ديده مي شوند .
همچنين در جنوب غرب منطقه اين سنگها در سر چشمة رودخانة كبير ديده مي شوند و به طور كلي در شرق نصف النهار سمنان شهميرزاد تا ايستگاه خط آهن فيروزكوه گسترده شده اند .
رسوبات ترياس با سازند اليكا شروع مي شود كه با سنگهاي آهكي مارني سبز – مغز پسته اي در بخش زيرين با ضخامت 300 متر همراه با سنگ هاي آهكي سياه ، خاكستري و زرد رنگ و گلوميتهاي بالاي آنها ديده مي‌شود . اين رسوبات گسترش وسيعي در بخشهاي مركزي و جنوب شرقي منطقه دارند . برخي از محققين سري ضخيم سنگ آهكهاي تشكيل دهندة دو رشته با امتداد عرض جغرافيايي را كه بوسيلة جادة هلندرود – علمده قطع شده به ترياس نصبت مي دهند . به هر حال بر اساس فسيل هاي حيواني مربوط به كرتاسه كهدر رشته كوه شمالي مشخص شده اند ، سنگ آهك هاي رشتة جنوبي را مشكل بتوان به ترياس مربوطدانست چون آنها خيلي مشابه با سنگ هاي آهكي كرتاسه در رشتة شمالي بوده و در يك منطقة مجاور هم مي باشند.  
ولي فسيل حيواني كارنين كه در منطقة گلندرود شناخته شده احتمالاً مربوط به ساير سنگهاي آهكي است . كه داراي رخنمون كوچك نزديك اين رشته كوه بوده و همچنين در جنوب در رودخانة كرج هم ديده مي شوند .
نشهته هاي ترياس ژوراسيك زغالدار سازند شمشك اساساً شامل سيلتستونهاو ماسه سنگ ها و كنگولمرا و ارژيليتها به مقادير كم در روي سنگ هاي آهكي سازند اليكا قرار گرفته اند ضخامت آن 2300-2500 متر است پوستة فرسايش يافته و هوا زده اغلب در قائدة اين تشكيلات گسترش يافته است . رسوبات زغالدار با نوشته هاي ژوراستيك فوقاني شامل سازند هاي دليچاي ، آبنك ،لار پوشيده مي شود كه به صورت سنگ هاي آهكي و مارنها ظاهر شده اند .  ضخامت مجموعة آنها 900-1100 متر است اين سنگها با نهشته هاي زغالدار 0 در شمال ) بوسيلة نشهته هاي كرتاسه حاوي سنگ هاي آهكي ، مارن هاي ، كنگولومرهاي آهكي ، گچ و دياباز پوشيده مي شوند كه ضخامت مجموع آنها حدود 2000 متر است . طول سنگ گسترش يافته در غرب منطقه در امتداد جادة پول دو آب ، دشت ، از ماسه سنگ هاي متمايل به سبز و سيلت استوانهاي با ماسه سنگهاي صدف دار و به ندرت تداخل با سنگهاي آهكي مربوط به توراسين – آلنين ، ستشكيل شده كه تعيين سن آن با توجه به دوكفه اي هاي پيدا شده در اين نهشته مي باشد . با اين وصف اين سري با مارن هاي كرتاسة فوقاني حاوي صدف ها و آثار لايه هاي منشوري ضخيم ( تا 5 ميلي متر ) اينوسرومها پوشيده شده و بدين ترتيب اين رسوبات بخش فوقاني به نام كرتاسه فوقاني پذيرفته شده است . نهشته هاي پالئوژن با بازالتها و توفهاي ضخيم (1500 متر ) سازند كرج در غرب و جنوب منطقه ظهار شده است . سنگ هاي تري ژنوس (سنگهاي كربناتي با منشأ خاكي ) كربناتيبا ضخامت كمتر از فجن در شمال و شرق مي باشد . نهشته هاي سيستم نئوژن ( كنگلومرها و سيلت استونها  ، گريت استونها ، ماسه سنگ ) گسترش چندان زيادي ندارند در بخش شمال شرق و داراي ضخامتي معادل 300 متر مي‌باشند تشكيلات كوارترنري تري ژنوس در امتداد ساحل درياي خزر . در جنوب منطقه و در سرچشمه‌هاي رودخانه هاي كجور و سفيد رود ظاهر مي شود . تشكيلات نفوذي اغلب گسترش محدودي دارند . سنگهاي آذرين ( گابرو) در نزديكي گسلش ناحيه اي بزگ جنوب غرب كجور ديده مي شوند . سيل هاي نازك و قطعات كوچك داسي تي اساساً در نهشته هاي روتين محدود شده اند و همچنين اجسام متقاطع كه به صورا كنگلومراهاي توفي و برشي شكل گرفته اند در درة رودخانة نو رود يافت شده اند  ميدانهاي بزرگ شنگهاي خروجي ( مثل لامپروفيرها و ملافيرها ) در بخش هاي مركزي و شرقي منطقه در مجاورت دهكده هاي لرزنه و سرخ آباد كشف شده اند .  
فهرست مطالب
زغالسنگ در رشته كوه البرز
مقدمه :    1
1-2- استراتيگرافي سازند شمشك :    7
2-1 منشأ رسوبات زغالدار در البرز مركزي :    11
الف) سازند زغال دارارتباط با ژئوسنكلينال :    11
ج) سازند زغال دارند در اتباط با ساپ پلاتفروم سنكلينال :    12
د) سازند زغال دارد در اتباط باپلاتفرم سنكلينال :    12
2-2- غالخيزي در البرز مركزي :    13
نهشته هاي ممبر    (انن) :    20
نهشته زير آب ( نهشته زغل كارمزد )    21
3-1-1 وجود زغال :    23
3-2 نهشتة الاشت I :    26
3-2-1 وجود زغال    28
3-2-2 كيفيت زغالها :    30
3-3- نهشتة آلاشت II    32
1-3-3 وجود زغالها    34
2-3-3 كيفيت زغالها    34
3-4 منطقة نو رود :    38
3-4-1 كيفيت زغال :    38
3-4-2 ذخاير    41
3-5 نهشته گسيليان    41
3-6 رخنمون زغالدار گليران – شيخ موسي    42
3-6-1 زغالخيزي    42
3-7 رخنمود زغالدار تاته – آببندان  :    43
3-8- رخنمون زغالدار نشن اندوار:    44
3-9- رخنمون زغالدار سرخ آباد    44
3-10- رخنمون زغالدار سرخ چال :    46
3-11 رخنمون زغالدار گومان :    48
منابع :    50