موضوع : مقاله فیلم برداری در شرایط مختلف نوری
توضیح: این فایل به صورت ورد و آماده چاپ می باشد
تصویر برداری در شرایط مختلف نوری
فيلمهاى متحرک
مقدمه :
در چهل سال گذشته فيلمهاى ۱۶ ميليمترى يکى از پرمصرفترين مواد آموزشى محسوب مىشدهاند. اين فيلمها مىتوانند مجهز به سيستم صوتى اُپتيکال باشند که جزئيات آن بعداً بهتفصيل مورد بحث قرار خواهد گرفت. در طول ده تا پانزده سال گذشته، پروژکتورهاى فيلم متحرک نيز تغييرات اساسى يافتهاند. در اين چند سال پروژکتورهاى ناطق و صامت کارتريجخور براى نمايش فيلمهاى ۱۶ و ۸ ميليمترى بکار گرفته شدهاند. براى نمايش در گروههاى بزرگتر، استفاده از فيلمهاى ۱۶ ميليمترى رضايتبخشتر است ولى استفاده از اندازه ۸ ميليمترى در گروههاى متوسط، کوچک و مطالعه انفرادى به تزايد گذاشته است.
اگرچه فيلمهاى ۸ ميليمترى براى ساليان دراز در کارهاى آماتورى مورد بهرهگيرى قرار مىگرفت ولى قبل از ظهور فيلمهاى سوپر ۸ هيچ اندازه کوچکترى از ۱۶ ميليمتر تا اين حد بهطور گسترده در آموزش مورد استفاده قرار نگرفته بود. استفاده از کارتريجهاى ۸ ميليمترى احتياج به پرکردن پروژکتور بصورت استفاده از ريل را ندارد. بهاين ترتيب که کارتريج را که فيلم در آن قرار دارد، داخل شکافى در پروژکتور قرار داده و بلافاصله شروع به نمايش آن مىکنند. بعضى از تجهيزات سوپر ۸ اينگونه کارتريج را برگردانده و بهطور اتوماتيک فيلم را براى نمايش مجدد آماده مىکنند.
اساس فیلمهای متحرک
سرعت و حرکت فیلم در دوربینها
اجزای تشکیلدهنده پروژکتور
نحوه بهرهگیری از پروژکتور نمایش فیلم
نکات عمده در انتخاب فیلم
مراقبت از فیلم
کارتریجهای فیلمهای ۸ میلیمتری
انواع فیلمهای متحرک
انواع تکنیکهای فیلمبرداری
صدا در فیلمهای متحرک
مزایای استفاده از فیلمهای متحرک
نکات مهم آموزشی در استفاده از فیلم
میزان مطلوب نور برای نمایش فیلم
اساس فيلمهاى متحرک
فيلمها از يکسرى تصاوير ثابت تشکيل شدهاند که هرکدام از آنها تغيير مختصرى در حرکت دارند و وقتى بهوسيله پروژکتور نمايش داده مىشوند، توسط خطاى بصرى متحرک بهنظر مىرسند. درواقع چشم از بههم آميختن و ترکيب چندين تصوير، يک تصوير متداوم متحرک بوجود مىآورد. اين پديده تحت عنوان ثابت بصري ناميده مىشود. در فيلمهاى متحرک به هريک از تصاوير ثابت يک فريم يا قاب مىگويند.
انواع فيلمهاى متحرک
از يکسرى تصاوير ثابت تشکيل شدهاند که هرکدام از آنها تغيير مختصرى در حرکت دارند و وقتى بهوسيله پروژکتور نمايش داده مىشوند، توسط خطاى بصرى متحرک بهنظر مىرسند. فيلمهاى متحرک انواع متعدد دارند که عبارتند از:
فيلمهاى ۱۶ ميليمترى
زمانى فيلمهاى ۱۶ ميليمترى صرفاً توسط افراد آماتور مورد بهرهبردارى قرار مىگرفت ولى پيشرفتهاى حاصله در صنايع فيلم و دوربين آن را استاندارد قابل قبولى براى کارهاى حرفهاى ساخت. بهطور کلى مىتوان گفت امروزه تمام فيلمها (باستثناى فيلمهاى سينمايى و خانوادگي) در همين اندازه تهيه مىشوند بهطورى که تقريباً هر مدرسهاى داراى يک دستگاه پروژکتور پرتابل ۱۶ ميليمترى است. امروزه فيلمهاى خبري، بسيارى از فيلمهاى مستند تلويزيونى و بيشتر فيلمهاى تجربى در اندازه ۱۶ تهيه مىشوند.
در استفاده از فيلمهاى ۱۶ ميليمتري، فيلمساز تقريباً از همه امتيازاتى که يک صنعت حرفهاى ارائه مىدهد، استفاده مىکند. در حال حاضر تعداد بيشمارى از انواع دوربينها و فيلمها در دسترس همگان ازجمله گردانندگان امور آموزشى قرار دارند.
فيلمهاى ۸ ميليمترى
کسانى که با فيلمهاى ۸ ميليمترى کار مىکنند بايستى به امتيازات آن توجه داشته باشند، درحالى که بايستى از نقاط ضعف آن نيز آگاه باشند. درحالى که تهيه کپىهاى با کيفيت عالى از فيلمهاى ۱۶ ميليمترى امکانپذير است، کپىهاى تهيهشده از فيلمهاى ۸ ميليمترى کيفيت نسخههاى اصلى را دارا نيستند و بعلاوه روشنى اينگونه فيلمها از اندازه ۱۶ کمتر بوده و برفک آنها نيز بيشتر است. در تهيه کپىها، کيفيت صدا در فيلمهاى ۸ ميليمترى هرگز بهخوبى فيلمهاى ۱۶ ميليمترى نخواهد بود. اندازه تصويرهاى ۸ ميليمترى بر روى پرده به بزرگى تصوير فيلمهاى ۱۶ ميليمترى نيست؛ بعلاوه، وسايل صوتى پيشرفتهاى بر روى فيلمهاى ۸ ميليمترى تهيهشده و درنتيجه نوعى محدوديت در کارها بوجود مىآورد. معمولاً اندازه ۸ ميليمترى اندازه قابل قبولى براى نمايش در تلويزيون نبوده بنابراين قابليت فروش حرفهاى را براى فيلمساز ندارد.
ازطرفي، نسبت به اندازه ۱۶ ميليمتري، دوربينهاى ۸ ميليمترى مىتوانند بهسادگى مورد استفاده قرار گيرند. هزينه تهيه فيلم خام و چاپ در اندازه ۸ ميليمترى معمولاً يکسوم تا نصف هزينه معادل در اندازه ۱۶ مىباشد. و بالاخره انتخاب بين اين دو اندازه مسئله قيمت درمقابل کيفيت است که معمولاً به تفاوت فاحشى در فيلمبردارى منجر مىشود. آندسته از فيلمسازانى که با اندازه ۸ کار مىکنند، مىتوانند فيلم بيشترى مصرف کنند زيرا قيمت آن ارزانتر است. آنها مىتوانند دوربين را بهراحتى با خود حمل کنند از طرفى تصوير در اندازه ۸ نمىتواند عرض بيش از ۶ فوت (نزديک به ۲متر) داشته و بالاخره کيفيت نسخههاى کپىشده فيلمهاى ۸ از اندازه ۱۶ کمتر و نامرغوبتر است. اين بدان معنى است که براى دستيابى به يک تصوير خوب بايستى صرفاً از نسخه اصلى فيلمهاى ۸ ميليمترى استفاده کرد. بههر حال وسايل نمايش اينگونه فيلمها، دوربينها و فيلمهاى خام آن بسرعت در حال پيشرفت است. اين پيشرفت موجب آن خواهد شد که تعداد بيشترى از مردم به تهيه و توزيع فيلم بپردازند. با اين وصف، کپىهاى اندازه ۸ ميليمترى تهيهشده از نسخههاى ۱۶ داراى مرغوبيت بيشترى از خود نسخههاى اصلى ۸ هستند. بههمين ترتيب، کپىهاى ۱۶ ميليمترى تهيهشده از نسخهها اصلى ۳۵ ميليمترى بهمراتب از نسخههاى اصلى اندازه ۱۶ بهتر خواهند بود.
فيلمهاى سوپر ۸، ۸ميليمترى سينگل و ۸ميليمترى معمولى
فيلم ۸ ميليمترى معمولى استانداردى است که مدتها فيلمسازان آماتور از آن استفاده کردهاند و بهنامهاى (۸دوبل)، ۸استاندارد و ۸ساين) نيز ناميده شده است. چند سال پيش پيشرفت بزرگى در تهيه فيلمهاى ۸ميليمترى بهوقوع پيوست، بهاين ترتيب که با تعبيه سوراخهاى کوچکترى در حاشيه فيلم، تصويرى ۵۰% بزرگتر از تصوير ۸ ميليمترى معمولى بدست آمد. اين سطح اضافى مىتواند براى استفاده از نوار صدا و يا کفيت بهتر تصوير مورد بهرهبردارى قرارگيرد. اگرچه درصد استفاده از وسايل و فيلمهاى ۸ معمولى رو به کاهش مىرود ولى اين وسايل هنوز در دسترس قرار دارند و چندين سال ديگر نيز خواهند بود. اندازه جديدى که از آن صحبت شد، به سوپر و يا ۸ ميليمترى سينگل معروف است. اندازه يادشده در همهچيز بهاستثناى دوربين فيلمبردارى تفاوتى با يکديگر ندارند و بهدليل آنکه در کارتريجهاى مختلفى عرضه مىشوند، نمىتوانند با يک دوربين مورد استفاده قرار گيرند، بهاستثناى بعضى از مدلها. انجام بعضى از کارهاى درون دوربيني که با دوربينهاى سوپر ۸ قابل اجرا هستند در نوع ۸ميليمترى سينگل نيز انجامپذير هستند.
در حال حاضر کارخانه فوجيکا تنها کارخانه سازنده دوربينها و فيلمهاى ۸ميليمترى سينگل است و اين بدان معنى است که محدوديتى در استفاده از اندازه ۸ميليمترى سينگل وجود دارد که براى اندازه سوپر۸ موجود نيست. امروزه توليد فيلمهاى ۸ميليمترى سينگل توسط کارخانه نامبرده با توليد فيلمهاى سوپر ۸ که توسط کارخانه کداک تهيه مىشود برابر است. طرح ظريف دوربينهاى فوجيکا موجب جذب عده بيشمارى از مردم شده است و چنانچه اين دوربينها از جنبههاى ديگر نيز مورد رضايت مردم قرار گيرند، ممکن است اندازه ۸ ميليمترى سينگل جايگزين سيستم سوپر۸ بشود.
سرعت و حرکت فيلم در دوربينها
در حالت عادى سرعت حرکت فيلم در دوربينهاى فيلمبردارى معادل ۱۶ تا ۱۸ فريم در ثانيه براى فيلمهاى صامت و براى فيلمهاى ناطق ۲۴ فريم در ثانيه است. ولى ازآنجايى که هميشه کاربرد سرعت عادى موردنظر فيلمسازان نبوده و گاهى سريع و يا آهسته کردن حرکت مطلوب آنها است لذا امکانات تغيير سرعت در بعضى از دوربينها تعبيه شده است. سرعتهاى ديگر که در دوربينها وجود دارند عبارتند از:
۸ فريم در ثانيه........................ براى حرکت تند
۱۶ فريم در ثانيه...................... براى حرکت عادى صامت
۴۲ فريم در ثانيه...................... براى حرکت عادى ناطق
۲۳ فريم در ثانيه...................... براى حرکت آهسته ضعيف
۴۶ فريم در ثانيه...................... براى حرکت آهسته دقيق
در اينجا توضيح اين نکته ضرورى است که واحد سنجش سرعت فيلم در دوربينهاى فيلمبردارى و پروژکتورها فريم در ثانيه است که آن را بصورت مخفف مىنويسند. براى دستيابى به حرکت معمولى بايستى سرعت حرکت پروژکتور فيلم با سرعت حرکت دوربين فيلمبردارى برابر باشد، بنابراين پروژکتورها نيز در هر ثانيه تعداد ۱۶ تا ۱۸ فريم را درمورد فيلمهاى صامت و ۲۴ فريم را درمورد فيلمهاى ناطق برروى پروژکتور منعکس مىکنند، حال چنانچه تغيير حرکت بهصورت سريع و يا آهسته موردنظر باشد، مىتوانيم دوربين را با سرعتى کمتر و يا بيشتر از حد معمول بهحرکت درآوريم. حرکات آرامى که در نمايش فيلمهاى مربوط به مسابقات ورزشى ملاحظه مىکنيد در نتيجه زيادتر کردن سرعت دوربين به ميزان دو، سه يا چهار برابر سرعت معمولى بدست مىآيد. جدول زير رابطه موجود ميان سرعت فيلمبردارى و سرعت پروژکتور و انواع حرکات حاصله را نشان مىدهد:
دوربين پروژکتور نوع حرکت
۲۴ ۲۴ عادى
۶۴ ۲۴ آهسته
۲۴ ۱۶ آهسته ضعيف
۱۶ ۱۴ سريع
انواع تکنيکهاى فيلمبردارى
فيلمبردارى مانند ديگر حرفهها و هنرها تکنيکها و فنونى دارد که هرکسى که مىخواهد اين کار را انجام دهد بايد به اين فنون و تکنيکها آگاهى داشته باشد. اين تکنيکها عبارتند از:
فيلمبردارى معمولى
بيشتر فيلمبرداريها با استفاده از اين تکنيک صورت مى گيرد.در اين نوع از فيلمبردارى حرکات حالت عادى را داشته و دوربين به همان صورت فيلمبردارى مى کند که چشمان ما صحنه ها را مى بيند. اکثر فيلم هاى آموزشى نيز به همين صورت تهيه مى شوند.
فيلمبردارى براى نمايش آهسته
همانطورى که مورد بحث قرار گرفت، سرعت فيلم در پروژکتورها و دوربينهاى فيلمبردارى در حالت معمولى ۲۴ فريم در ثانيه است. حال چنانچه حرکت فيلم در پروژکتور و دوربين هردو يکسان باشد، حرکت از حالت طبيعى و معمولى خود برخوردار است ولى اگر فيلمبردارى را با سرعت بيشترى انجام دهيم مثلاً سرعت حرکت فيلم را در دوربين معادل ۶۴ فريم در ثانيه درنظر بگيريم ولى آن را با سرعتى معادل ۲۴ فريم در ثانيه که همان سرعت معمولى است نمايش دهيم، نوع حرکت حاصله حرکتى است آهستهتر از حد معمول و متعارف آن. با استفاده از اين تکنيک مىتوان حرکت سريع اجزاى ماشينها و دستگاههاى مختلف را بصورت آرام و قابل رؤيتى در کلاس نمايش داد.
فيلمبردارى با فاصله زمانى
استفاده از اين تکنيک، نمايش و حرکات بىنهايت آرام را ميسّر مىسازد. چنانچه از صحنهاى با سرعت آهسته نظير يک يا چند فريم در ثانيه فيلمبردارى نموده و آن را با سرعتى عادى نمايش دهيم، حرکت موردنظر بخوبى قابل رؤيت مىشود. مثال بسيار بارزى در اين مورد مىتواند بازشدن تدريجى و آرام غنچه گلها در طبيعت باشد. نمونههاى ديگرى از اين قبيل را در صنعت و ديگر زمينههاى علمى و فنى مىتوان يافت.
فهرست مطالبمقدمه : 2
اساس فيلمهاى متحرک 3
انواع فيلمهاى متحرک 4
فيلمهاى ۱۶ ميليمترى 4
فيلمهاى ۸ ميليمترى 5
فيلمهاى سوپر ۸، ۸ميليمترى سينگل و ۸ميليمترى معمولى 6
سرعت و حرکت فيلم در دوربينها 7
انواع تکنيکهاى فيلمبردارى 9
فيلمبردارى معمولى 9
فيلمبردارى براى نمايش آهسته 10
فيلمبردارى با فاصله زمانى 10
تکنيک نقاشىهاى متحرک 11
اجزاى تشکيلدهنده پروژکتور 11
رفلکتور 11
لامپ 11
عدسىهاى همگرا 11
شاتر 12
دريچه فيلم 12
چنگک 12
عدسى پروژکتور 13
صدا در فيلمهاى متحرک 13
نحوه بهرهگيرى از پروژکتور نمايش فيلم 13
آماده کردن پروژکتور 14
پيچيدن فيلم 14
نمايش فيلم 14
مزاياى استفاده از فيلمهاى متحرک 15
تکثير 15
قابليت تحرک 16
استاندارد 16
نقاشى متحرک 16
نگهدارى و تعمير 16
نکات عمده در انتخاب فيلم 17
نکات مهم آموزشى در استفاده از فيلم 17
مراقبت از فيلم 19
ميزان مطلوب نور براى نمايش فيلم 19
کارتريجهاى فيلمهاى ۸ ميليمترى 20
نورپردازی در فیلم برداری : 20
اثر نورپردازى 21
ضرورت نورپردازى 21
- دلايل فنى 21
- دلايل هنرى 22
کيفيت نور 22
جهت نور 23
شدت نور 23
جلوههاى نورپردازى 24
- شکلهاى بازتابيده 24
- نور آتش 24
انواع نورپردازی : 25
نورپردازى يک جسم 25
- نور اصلى (نور کليد) : 26
- نور پُرکننده : 26
- نور پشت : 26
نورپردازى محيطى 27
نورپردازى نواحى صحنه 29
نورپردازى انسان 30
- قواعد کلى : 30
- نورپردازى گروهى : 30
مشکلات نورپردازی : 31
مشکلات الکتريکى 31
سايههاى بوم صدا 32
اثر نورپردازى 33
ضرورت نورپردازى 33
- دلايل فنى 33
- دلايل هنرى 34
کيفيت نور 34
جهت نور 35
شدت نور 35
جلوههاى نورپردازى 36
- شکلهاى بازتابيده 36
- نور آتش 37
اصول کلى صحنه 37
نقشهٔ استوديو 38
نقشهٔ صحنه (پلان صحنه) 39
نقشهٔ دوربين (نقشهٔ برنامه) 39
طرح نورپردازى 39
نحوهٔ قرارگيرى وسايل و اشياء صحنه 40
مقاطع 40
نورپردازى براى تلويزيون رنگى 41
روشهاى نورپردازى و بازسازى رنگ 41
نوردهى و رنگ 41
نور رنگى 42
دوربین های فیلم برداری : 43
کلید سرعت 45
ویزور چشمی 46
فیلتر 46
شاتر 47
فیلتر های تصحیح نور : 50
صافی تنظیم نور ( Light – Balancing Filter ) 50
صافی چگالی خنثی ( Neutral Density ) 50
صافی تضاد ( Contrast Filter ) 51
صافی قطبی کننده ، پلاریزور ( Polarizing Filter ) 51
صافی یو – وی ، صافی اولتر اویوله ( U.V Filter ، Ultraviolet Filter ( 52
صافی آسمان ( Sky Filter ) 52
صافی دیفیوز ، صافی پخش کننده ( Diffuse Filter ) 53
صافی جلوه سپیا ( Sepia Effect ) 53
صافی 85- راتن 54
صافی 80 – آ 54
صافی شب ( Night Filter ) 54
صافی مه ساز ( Fog Filter ) 55
صافی تک فام ( Monochromatic Vision Filter ) 55
فیلتر پاپ ( Pop Filter ) 55
منابع و ماخذ : 55