موضوع : نظری بر تعامل تولید اقتصادی بر توسعه آن
توضیح : این فایل به صورت ورد و آماده چاپ می باشد
نظری برمبانی اقتصاد
از آن نظر که اعتدال در هزینه عمرانی یکی از مصادیق میانهروی بوده، کلمه «اقتصاد» درباره آن بسیار به کار برده میشده است تا آنجا که در به کارگیری عرفی از «اقتصاد» غالباً همین معنی مقصود بوده است. به هر حال برای «اقتصاد» که اقتصاددانان از آن بحث میکنند تعاریف مختلفی ارائه شده است:
ارسطو: علم اقتصاد یعنی مدیریت طرح.
آدام اسمیت: اقتصاد، علم بررسی ماهیت و علل ثروت ملل است.
استوارت میل : اقتصاد، عبارت است از بررسی ماهیت ثروت از طریق قوانین تولید و توزیع.
آلفرد مارشال : اقتصاد، عبارت است از مطالعه بشر در زندگی شغلی و حرفهای .
اقتصاد بر دو نوع است:
1. اقتصاد خرد
اقتصاد خرد به بررسی رفتار اقتصادی انسانها و بنگاههای اقتصادی می پردازد و درصدد است تا رفتار عقلایی در انسانها را شناسایی کند با توجه به محدودیت های موجود درآمد . مثلاً انسانها و شرکت های اقتصادی مایلند که بیشترین استفاده را ببرند و منابع خود را به بهترین شکل ممکنه استفاده کنند. رفتار یک یا گروهی از انسانها در ارتباط با کالا یا کالاهای خاصی به اقتصاد خرد مربوط میشود. توابع عرضه و تقاضا و نقطه تعادلی (نقطه ناش در نظریه بازیها) توابع تولید و هزینه نیز در این بخش جای میگیرد.
2. اقتصاد کلان
اقتصاد کلان به بررسی مسایل اقتصادی در سطح کلان ملی یا جهانی میپردازد. مسایلی از قبیل تورم، رکود اقتصادی، بحران اقتصادی، بیکاری، فقر و اقتصاد توسعه در این بخش مورد بررسی قرار میگیرد. بر خلاف اقتصاد خرد رفتارهای فردی شکل دهنده اقتصاد کلان نمی باشد هر چند که از جمع رفتارهای فردی شکل گرفته است.
تعاريف گوناگوني براي علم اقتصاد ارائه كرده اند از جمله :
1 . آدام اسميت علم اقتصاد را تحقيق براي افزايش ثروت جامعه مي شناسد.
2 . اقتصاد دانش فعاليت هايي است شامل توليد و مبادلات ميان مردم.
3 . لاينل رابينز ( Lionel Robbins ) علم اقتصاد را تخصيص منابع و عوامل توليد كمياب به منظور توليد كالاها و خدماتي مي داند كه مهمترين خواسته هاي مادي بشر را ارضا مي كند.
4 . لودويگ وان مي زز ( Ludwig Von Mises ) علم اقتصاد را منطقي براي اتخاذ تصميمات عقلايي با در نظر گرفتن محدوديتهاي مختلف معرفي مي نمايد.
5 . اقتصاد علم انتخاب است. اقتصاد آموزش مي دهد چگونه مردم انتخاب مي كنند و منابع توليدي كمياب و محدود ( زمين، نيروي كار ، دانش و تجهيزات ) را براي توليد كالاهاي گوناگون ( مانند گوشت، لباس، جاده و ...) به كار مي گيرند تا اين كالاها بين افراد مختلف جامعه براي مصرف توزيع شود.
6 . اقتصاد دانش پول، بهره، سرمايه و ثروت است.
اما امروزه اقتصاددانان بر سر يك تعريف عمومي مانند تعريف زير براي علم اقتصاد توافق دارند:
« اقتصاد دانش چگونگي انتخاب مردم و جامعه است براي به كارگيري و استخدام منابع كمياب جهت توليد كالاها و خدمات گوناگون و توزيع آنها ميان افراد و گروه هاي مختلف جامعه براي مصرف.»
تعريف چند واژه كليدي درتولید اقتصادی
كالا :
به چيزي اطلاق مي شود كه مصرف كننده با مصرف آن احساس رضايت نمايد. كالا به دو شكل مادي و غير مادي تفكيك مي شود. به كالاي غير مادي اصطلاحاً « خدمت » اطلاق مي شود.
كالاي مجاني :
كالايي است كه به فراواني در دسترس باشد و مصرف كننده با قيمت صفر هر آنچه را كه بخواهد بتواند داشته باشد و مصرف كند.
كالاي اقتصادي :
به كالايي اطلاق مي شود كه مصرف كننده نمي تواند در قيمت صفر هر اندازه كه بخواهد داشته باشد.
كالاي مصرفي :
مانند كره، بنزين، مداد و ... ، كالاهايي هستند كه براي ارضا احتياجات و خواسته هاي افراد مورد استفاده قرار مي گيرند.
كالاي سرمايه اي:
مانند تراكتور، ماشينهاي چاپ، ماشينهاي نساجي و ... ، كالاهايي هستند كه در توليد كالاهاي ديگر مورد استفاده قرار مي گيرند.
كالاي خصوصي :
مانند لباس، كيف، كفش و خودكار از جمله كالاهاي خصوصي مي باشند.
كالاي عمومي :
مانند جاده، پل و خدمات نيروي انتظامي از جمله كالاهاي عمومي هستند.
كميابي :
يك كالا يا يك عامل توليد هنگامي كمياب است كه در قيمت صفر ، ميزان تقاضا از عرضه آن تجاوز نمايد.
انتخاب :
انسانها داراي خواسته هاي نامحدود، متعدد و متنوع هستند. اما چون در تأمين خواسته ها با كميابي يعني با محدوديت منابع و امكانات رو به رو مي باشند، بايد از بين خواسته هاي خود انتخاب كنند.
هزينه فرصت :
فرصت يا فايده ( يا درآمد ) از دست رفته بهترين انتخابي كه مي توانست به جاي انتخاب مزبور با صرف همان مقدار منابع و زمان به كار رفته صورت گيرد.
توليد :
فرايندي است كه در آن ، يك يا چند نهاده ( عوامل توليد ) جهت ايجاد يك يا چند ستاده ( كالا و خدمت ) به كار گرفته مي شود.
عوامل توليد:
كار، سرمايه، مديريت و منابع طبيعي كه در جريان توليد به كار گرفته مي شوند به عوامل توليد موسوم مي باشند.
كار :
تلاش و كوششي كه انسان در جريان توليد اعمال مي كند.
سرمايه :
ماشين آلات، ساختمان و ساير تجهيزات مورد نياز در جريان توليد.
خانوار :
متشكل از گروهي افراد است كه درآمد خود را به روي هم مي ريزند و مالكيتشان بر اموال و داراييها به صورت مشترك مي باشد و تصميم هاي اقتصادي را به طور مشترك اتخاذ مي كنند.
بنگاه :
نهادي است كه عوامل توليد را از خانوارها خريداري مي كند و با به كارگيري آنها در فرايند توليد، كالا و خدمات نهايي را ايجاد مي كنند.
قيمت :
مبلغي است كه براي يك ميزان معين، از كالا و خدمات پرداخت مي شود. قيمت ها در واقع علائمي هستند براي تصميم گيري اقتصادي.
ماهيت تولید اقتصادی
واژه اقتصاد ( Economics ) از دو كلمه يوناني اويكوس ( Oi*** ) به معني خانه و نمين ( Nemin ) به معني اداره كردن آمده ، از نظر لغوي به معني مديريت خانواده است . مطالعه اقتصاد ، كه يكي از علوم اجتماعي و رفتاري محسوب مي شود ، مي تواند به عنوان پايه اي در حل مشكلات تجاري ، به منظور اخذ تصميم هاي مهم سياسي و يا حتي براي يافتن راه حل مشكلات مالي خانوادگي هر فرد مورد استفاده قرار گيرد. آلفرد مارشال ( Alfred Marshall ) در كتاب اصول اقتصاد ( Principles Of Economics ) اقتصاد را به صورت « مطالعه انسان در تجارت روزمره » تعريف كرد. ساير نويسندگان اقتصاد را « علم ثروت » ناميده اند و يا چنين اظهار نموده اند كه مطالعه چگونگي تنظيم توليد ، مصرف و فعاليتهاي مبادله اي افراد ، وظيفه اقتصاد است .
امروز ، يكي از وظايف عمده علم تولید اقتصاد گرد آوري آمار و تجزيه و تحليل ، تشريح يا توضيح رابطه اقتصادي غامضي است كه ميان پول ، توليد ، قيمتها ، بي كاري و ساخت مالياتي ( به صورتي منطقي و با مفهوم در ارتباط با يكديگر ) وجود دارد. متاسفانه ، دقتي كه محققين علوم فيزيك ، شيمي يا ساير علوم فيزيكي به دست مي آورند ، براي يك اقتصاددان فراهم نمي شود، زيرا او نمي تواند هنگام اجراي يك آزمايش ، رفتار مردم اجتماع را تحت كنترل خويش داشته باشد. دقت در مشهودات و توجه به جزييات در اكثر موارد رابطه درست ميان علت و معلول در پديدار هاي اقتصادي را نشان مي دهد . اين چيزي است كه اقتصاددانان اغلب بايد از آن آگاهي داشته باشند.
تمام نظامهاي اقتصادي و همچنين افراد و دولتهاي محلي پيوسته با مشكلي آزار دهنده و بسيار مهم روبرو هستند : چگونه نياز هاي نامحدود انسان براي كالا و خدمات را مي توان با كالا هاي موجود كه عرضه اي به شدت محدود دارند ، برآورده ساخت. نظر به اينكه فقط درصد كوچكي از كالاهاي مورد نياز عملاً مي توانند در هر نقطه از جهان توليد شوند ، جوامع اقتصادي با مشكل اساسي ندرت ( كميابي ) روبرو هستند.
فهرست مطالبنظری برمبانی اقتصاد 2
تعريف چند واژه كليدي درتولید اقتصادی 5
عوامل توليد: 7
ماهيت تولید اقتصادی 8
ابزارهاي تولید اقتصادي 11
نكته هاي اصلي : 13
عوامل تولید در تولید اقتصادی 17
توسعه شاخصی از تولید اقتصادی 21
شاخصهای توسعه اقتصادی 23
راهبردهای مختلف توسعه اقتصادی 25
راهبرد اقتصاد باز 27
تعریف رشد اقتصادی 30
منابع رشد اقتصادی 30
تولید داخلی 31
محاسبهٔ تولید ناخالص ملی 31
تولید ناخالص ملی و تولید ناخالص داخلی 32
تفاوت فناوري و دانش در ديدگاه هاي جديد و ديدگاه نئوکلاسيک 36
تفاوت ميان رشدو تولید اقتصادي و توسعه اقتصادي چيست؟ 41
پیامدهای تولید اقتصادی 46
شاخصهای توسعه اقتصادی 46
منبع: 50