موضوع :اقتصاد منابع طبیعی آب

توضیح : این فایل به صورت ورد و آماده چاپ می باشد

منابع طبیعی
همانطور كه مي‌دانيم خاك و آب در حيات و ثبات اجتماعي، اقتصادي و سياسي جوامع بشري اهميت و نقش اساسي دارد. بنابراين شناخت منابع خاك و حفظ بهره برداري اصولي از آن و همچنين بهره برداري و مديريت صحيح از منابع آب براي پيشبرد اهداف و برنامه ريزيهاي كشاورزي و منابع طبيعي كشور از اهميت و اولويت ويژه اي برخوردار است. اكثر كشورها با توجه به افزايش روز افزون جمعيت جهان به منظور تامين مواد غذايي كافي و رسيدن به اهداف برنامه‌ريزيهاي كشاورزي و منابع طبيعي اقدام به ايجاد تشكيلات و نظام تحقيقاتي، آموزشي و ترويجي و اجرائي در امور مختلف خاك و آب نموده اند. در كشور ما نيز موسسه تحقيقات خاك و آب (موسسه خاكشناسي و حاصلخيزي خاك) از گذشته مسئوليت سنگين و خطير مطالعه و تحقيق در زمينه‌هاي مختلف شناخت، حفظ و بهره برداري اصولي از منابع خاك و همچنين تحقيق در امور مديريت صحيح منابع آب در مزرعه را به عهده داشته و با نگاهي به سير تاريخي تأسيس آن و نامهايي كه به خود گرفته است يعني از تشكيل اولين گروه خاكشناسي در بنگاه مستقل آبياري، مؤسسه خاكشناسي، مؤسسه خاكشناسي و حاصلخيزي خاك و نهايتاً مؤسسه تحقيقات خاك و آب راه تكاملي براي پوشاندن ابعاد بيشتري از اين دو منبع را به خود اختصاص داده و مي‌طلبد كه با شناخت بهتر اين مجموعه و مفاهيم تكاملي تعريف خاك و آب هر چه بيشتر در نگرشي سيستماتيك به اين منابع طبيعي بكوشيم.
اهمیت آب در اقتصاد منابع طبیعی
بدون شک نامگذاری قرن حاضر را با نام آب عجین کردن از سوی کارشناسان اقتصادی و سیاسی به معنی توجه کردن به این مایع حیاتی بیش از پیش است. آب از گذشته های بسیار دور تاریخ همچنان دارای اهمیت بسزایی بوده است.
 رشد تمدن هایی نظیر بین النهرین، مصر و ... از نمونه های بارزی هستند که در کنار رودخانه دجله و فرات و نیل به رشد و بالندگی رسیده است. به عبارت دیگر هر جا که آب وجود داشته، آبادانی هم رقم خورده و در نهایت رشد و تعالی در فرهنگ، اجتماع و اقتصاد هم به شکوفایی رسیده است.
یکی از مهمترین مواردی که بسیاری از استراتژیست ها به آن توجه دارند بحث آب و به موازات «بحران آب» و تبعاتی است که می تواند در اثر نبودش برای مردم، جامعه و حتی کشورهای همسایه فراهم کند.
باید دقت داشت که نیاز به آب مقوله ای نیست که دارای محدودیت زمانی و مکانی باشد و بتوان با مایعی دیگر در صدد جایگزین کردن کمبود و خلاء آن برآمد. ضمن آنکه براساس آمار موجود جمعیت جهان، جمعیت کشور و کلان شهرهای ما همچنان در حال روند صعودی و افزایشی است و از طرفی منابع آب ما محدود، بارندگی های تقریبا یک سوم تا یک چهارم متوسط بارندگی دیگر نقاط جهان و متاسفانه آلوده شدن آب ها، چه سطحی و چه زیرزمینی در حال افزایش است.
براساس آمارهای موجود در وزارت نیرو و میانگین 30 ساله، بارندگی سالانه ایران 250 میلیمتر بوده است که همین آمار نشان دهنده اینست که بارش سالانه کشورمان نسبت به جهان که بیشتر از 700 تا 800 میلیمتر در سال است بسیار کمتر از حد متوسط بارندگی است.
در عین حال با روند صنعتی شدن در کشورها، به طور طبیعی پساب های صنعتی (شیمیایی) هم افزایش چشمگیری می یابد، فاضلاب ها به چاه ها و سفره های زیرزمینی نشت می کنند و پیامدش اپیدمی بیماری ها هم بیشتر می شود.
با توجه به نکات ذکر شده باید توجه خاصی به بخش آب داشت به نحوی که در برنامه چهارم توسعه به صراحت آمده است: دولت مکلف است نظر به جایگاه محوری آب در توسعه کشور، منابع آب کشور را با نگرش مدیریت جامع و توامان عرضه و تقاضا در کل چرخه آب با رویکرد توسعه پایدار در واحدهای طبیعی حوزه های آبریز با لحاظ نمودن ارزش اقتصادی آب، آگاه سازی عمومی و مشارکت مردم به گونه ای برنامه ریزی و مدیریت نماید که هدف های زیر تحقق یابد:
فهرست مطالب
منابع طبیعی
اهمیت آب در اقتصاد منابع طبیعی
با مصرف ۷۴ درصد آب تجديدشونده ايران وارد مرحله بحران آب شد
بازنگری اقتصاد آب بعد از انقلاب
4 عامل براي روشن شدن «اقتصاد منبع طبیعی آب»
منبع