موضوع : مقاله ایدئولوژی انقلاب

توضیح : این فایل به صورت ورد و آماده چاپ می باشد

 
ايدئولوژي انقلاب در تفكر امام خميني (ره)
در قرنهاي اخير، بررسي زندگي اجتماعي انسان و تفكر درباره آن به طور سيستماتيك درآمده است. از آنجا كه تاسيس حكومت از دشوارترين اقدامات بشري است، به همين ميزان نقش خودباوري در بنا نهادن چنين حكومتي ارزنده تر جلوه مي كند. رابطه ايدئولوژي و انقلاب رابطه اي پيچيده است.
 مقدمه
در قرنهاي اخير، بررسي زندگي اجتماعي انسان و تفكر درباره آن به طور سيستماتيك درآمده است. از آنجا كه تاسيس حكومت از دشوارترين اقدامات بشري است، به همين ميزان نقش خودباوري در بنا نهادن چنين حكومتي ارزنده تر جلوه مي كند. رابطه ايدئولوژي و انقلاب رابطه اي پيچيده است. در زمينه سياست نيز هر دولتي با دقت از يك ايدئولوژي پيروي مي كند. اگر جمهوري اسلامي ايران را يك نظام ايدئولوژيك معرفي كنيم ريشه اين ايدئولوژي در فرهنگ ملي ايرانيان قرار دارد. بدون شك بايد اذعان داشت ايدئولوژي انقلاب از منظر امام (ره) با قبول تاكيد زياد بر عقل و مصلحت زماني و مكاني بر اجتهاد و تشكيل حكومت اسلامي نيز تاكيد دارند. حضرت امام (ره) مسير انقلاب خويش را منتهي به صراط مستقيم و نشأت گرفته از مفاهيم بلند قرآن و احكام اسلامي دانسته و الگوي حكومتي ايشان اقتباس از حكومت علي (ع) ذكر شده و به حق نيز با تعيين اين خط مشي در اين راه پرفراز و نشيب به درستي به سر منزل مقصود رسيدند.
مفهوم ايدئولوژي و انقلاب
اصطلاح ايدئولوژي به طرق مختلف مورد استفاده قرار گرفته است. در زبان فارسي گاهي مترادف با مكتب اعمال مي شود ولي اغلب با همان مفهوم ايدئولوژي مورد استفاده قرار مي گيرد. ايدئولوژي در معناي عام آن تحليلي از قوانين رفتاري، بنياني است كه كل روابط انساني را در بر مي گيرد. عنصر متغيري كه به جدايي بين گروههاي اجتماعي منجر مي گردد، ايدئولوژي آنها يا به عبارت ديگر ساخت ارزش هر يك از گروهها است. (1) اما از واژه انقلاب استفاده هاي گوناگون و متفاوتي شده است. بطور كلي در رشته هاي مختلف علوم از تجربي، اجتماعي، سياسي و اقتصادي نيز به عنوان دگرگوني و تغيير اساسي ياد مي كنند. در قرآن كريم هم انقلاب به معناي: «زير و رو شدن» آمده است.» (2) از نظر لغوي، انقلاب كه معادل لاتين (Revolution) است به معاني زيرآمده است: «حالي به حالي شدن، دگرگون شدن، برگشتن، تغيير و تحول، تغيير كامل و مشخص در چيزي، يك دور يا چرخش در افلاك و ستارگان را كه در يك دايره و با منحني مشخصي كه بازگشت به نقطه مركزي دارد. از نظر جامعه شناسي انقلاب به معناي يك تغيير ريشه اي و بنياني و عميق در جامعه و ساختهاي اجتماعي به ويژه زماني كه به صورت ناگهاني و اغلب با خشونت باشد بيان شده است. در جامعه شناسي، انقلاب داراي سه عنصر اساسي است:
1- عملي ارادي در آن دخيل است.
2- عامل تقدس و تعالي در آن نهفته است. بدين صورت كه هر دگرگوني را كه جنبه سقوط و نقص داشته باشد انقلاب نمي گويند.
3- عنصر نفي و انكار در آن دخالت دارد، به اين ترتيب انقلاب در مفهوم اجتماعي آن عبارت از وضعي را با اراده خود خراب كردن براي رسيدن به وضعي بهتر است.» (3)
¤ عناصر بنيادين انديشه حضرت امام خميني (ره )
وقتي سخن از ايدئولوژي انقلاب از منظر امام مطرح مي شود شامل موارد ذيل مي باشد.
«1- بحث حكومت كه از سويي در ارتباط با امامت و ولايت مطرح مي شود.
2- بحث ولايت فقيه كه گونه اي از حكومت موردنظر امام بوده است.
3- بحث جمهوري اسلامي كه در واقع به نحوي رابطه بين مقتضيات زمان در قالب جمهوريت و اساس مكتب اسلاميت به هم پيوند مي دهد و شكل خاص جمهوري اسلامي را مطرح مي كند.
4- بحث آزادي
5- بحث عدالت
6- بحث مصلحت كه به عنوان يكي از اصول بنياد ين انديشه حضرت امام مي باشد.» (4)
بي شك عمده ترين ملاك ارزيابي موارد فوق و فهم و ارائه آن از منظر حضرت امام (ره) شناخت درست در راه رسيدن به جامعه مطلوب و سالم بوده است.
مباني معرفتي انقلاب در انديشه امام خميني (ره)
با رواج و گسترش تفكرات مادي و غيرالهي كه اساساً انسان را تك بعدي مطرح مي كنند جهان نظرگاهي بسيار تنگ جلوه مي نماياند. «استاد شهيد مطهري در مباحث اسلام شناسي خود اسلام را از نظر جهان بيني و ايدئولوژي داراي ويژگي هاي جامع، فراگير و جهان شمول عنوان مي كند. در تحليل اين متفكر اسلام به دليل آن كه مبتني بر فطرت آدميان است و انسانيت انسان رابه عنوان جوهر و ماهيت واحد مورد خطاب قرار مي دهد، مرزهاي خوني، نژادي و زباني را در مي نوردد و تا مرز انسانيت امتداد مي يابد و چون ميان وحي آسماني و عقل زميني جمع مي كند و عنصر پويايي اجتهاد را مطرح مي نمايد در همه زمان ها و مكانها كارآيي داشته و از جامعيت برخوردار مي باشد.» (5) رويارويي و برخورد با استكبار از جمله ويژگي هاي ممتاز رهبري انقلاب حضرت امام بوده است. ايشان دراين زمينه فرمودند:
«اجازه نخواهيم داد كه هيچ قدرتي با ما مواجهه كند و تصرف در مقدرات مي كند و شما هيچ از اين ابرقدرتهاي بزرگ نترسيد كه شما در پناه خدا هستيد.(6)در پژوهش مباني معرفتي حضرت امام(ره) ريشه مشروعيت الهي و مردمي به حساب آمده است.
 تحليل محتوا ي نظام ارزشي انقلاب اسلامي ايران
نظام ارزشي تجلي واقعي يك نظام فرهنگي است و رابطه تنگاتنگي با دين و دستورات مذهبي دارد. مجموعه گفتارها، خطبه ها و بيانات برجسته رهبر كبير انقلاب امام خميني(ره) بر پايه ايدئولوژي منبعث از نگرشها، آداب و ارزشهايي است كه ساليان دراز بر ذهنيت ايرانيان حكمفرمايي كرده اند.«مذهبي بودن به عنوان يك ارزش و نشانه پاي بندي به فرهنگ خودي و رعايت گفتار، پندار و رفتار نيك از دير باز يكي از پايه هاي نظام ارزشي فرهنگ ايران را تشكيل مي دهد و برعكس بي ديني و لامذهبي به صورت يك ضدارزش بدترين برچسبي است كه برپيشاني يك فرد مي خورد. رفتار رضاشاه در آستانه به قدرت رسيدن و پاشيدن كاه برسر وصورت خود در روز عاشورا يا شركت محمدرضاشاه در عزاداري محرم آن هم به رغم بيگانگي او با آئين هاي مذهبي و دهها نمونه ديگر حكايت از تاثير عميق اين ارزش در جامعه ايراني دارد.» (7)نمي توان كتمان كرد كه از ديد افكار عمومي و رهبران انقلابي، وابستگي شديد رژيم هاي گذشته علت اصلي عقب ماندگي ايران در تمامي صحنه هاست. و در نتيجه شكل گيري بنيانهاي نظري نظام ارزش انقلاب اسلامي بر دگرگوني هاي اجتماعي صحه گذاشت. بدون ترديد انقلاب اسلامي بر مؤلفه هايي همچون:قانون الهي، عدالت اجتماعي و استقلال همه جانبه از قدرت هاي بيگانه تاكيد ورزيد و دراين راه پرپيچ و خم نيز بسيار محكم و استوار گام برداشت.
فهرست مطالب
ايدئولوژي انقلاب در تفكر امام خميني (ره)
مقدمه
مفهوم ايدئولوژي و انقلاب
مباني معرفتي انقلاب در انديشه امام خميني (ره)
 انقلاب اسلامي و تأثير آن بر كارگزار
نقش رهبري
 نقش امام خميني در روند ايدئولوژيك شدن تشيع
ايدئولوژي انقلاب اسلامي و تأثير آن بر شيعيان
استراتژي غرب در قبال ايدئولوژي انقلاب اسلامي
 جمع بندي
منبع