موضوع: مقاله تعریف و آثار عقد ضمان
توضیح : این فایل به صورت ورد و آماده چاپ می باشد
تعريف عقد ضمان
عقد ضمان ، عبارت است از اینکه شخصی مالی را که بر ذمه (عهده) دیگری است، به عهده بگیرد؛ متعهد را ضامن، طرف دیگر را مضمون له و شخص ثالث را مضمون عنه یا مدیون اصلی می گویند. ضمان در لغت به معنى قبول کردن، پذيرفتن و بر عهده گرفتن وام ديگرى است و در اصطلاح ملزم شدن به اين است که هرگاه کسى به عهد خود وفا نکرد از عهده خسارت (فرهنگ معين) برآيد.
و التزام به اينکه هرگاه چيزى از ميان رفت مثل يا قيمت آن را بدهد و ضمانت (فرهنگ عميد.) در لغت به معنى پايندانى و کفيل شدن و تعهّد کسى را کردن نيز آمده است. (فرهنگ معين).
آشنايي با آثار عقد ضمان
و در اصطلاح عاميانه دين به‌جاى کفالت و ضمانت هم به‌کار رفته است و ضمانت‌نامه و اقسام آن مانند ضمانت اصلى ـ ضمانت فرعي، ضمانت بانکي، ضمانت‌نامه شخصى و ضمانت‌نامه ملکى نيز در همين معنا و مفهوم مورد استفاده قرار گرفته است. معمولاً در بين همه طبقات مردم و نيز سازمان‌ها و مراجع خصوصى و عمومى موضوع ضمانت و ضمانت‌نامه معمول و متداول است که به چند مورد از موارد آن به‌شرح زير اشاره مى‌گردد.
ـ ممکن است کسى بخواهد از ديگرى يا صندوق قرض‌الحسنه وامى دريافت نمايد مؤسسه يا کسى که مى‌خواهد به او قرض بدهد به‌علت عدم شناخت و عدم اعتماد از او مى‌خواهد که ضامنى معرفى نمايد يعنى آدم معتبرى بيايد و ضمانت او را بنمايد که اگر اين فرد وام را نپرداخت و يا قادر به پرداخت آن نبود ضامن بپردازد.
- اگر کسى در مراجع قضائى مثلاً بازپرسى يا دادگاه‌ها تحت تعقيب بوده و جرم او خيلى شديد نباشد ممکن است با معرفى ضامن او را آزاد نمايند به چنين ضامنى در قانون آئين دادرسى کيفرى کفيل و به ضمانت کفالت گفته مى‌شود و هرگاه متّهم را احضار نمودند و او بدون داشتن عذر موجّه حاضر نگرديد کفيل (ضامن) بايد او را معرّفى نمايد در غير اين‌صورت مبلغى به‌عنوان وجه‌الکفاله برابر قانون از او اخذ مى‌شود.
ـ در موقع استخدام در ادارات و مؤسسات دولتى و وابسته و يا ساير شرکت‌هاى خصوصى متقاضى استخدام بايد ضمنى معرفى نمايد تا خيال سازمان و مؤسسه از ناحيه کارمندى که استخدام نموده است راحت باشد تا اگر مستخدم در حين کار مرتکب خبط و خطائى شد و يا به تعهّد خود عمل ننمود ضامن مخارج لازمه را بپردازد.
با ذکر اين نمونه‌ها و با توجه به موقعيّت اجتماعي، مسئله ضمانت علاوه بر قانون تجارت در قانون مدنى نيز مورد تأکيد قرار گرفته است
آثار ضمان بين ضامن و مضمون له و مضمون عنه
در مورد آثار ضمان بين ضامن و مضمون له و بين ضامن و مضمون عنه بحث فراوانى شده است. و برابر ماده ۶۸۴ عقد ضمان يا ضمانت از عقود لازم است يعنى براى طرفين عقد و متعاملين لازم‌الاجرا مى‌باشد. همان‌طورى که ماده ۷۰۱ قانون مزبور مى‌گويد.
تعهدات ضامن در رابطه با مضمون له و مضمون عنه
ضمان عقدى است لازم و ضامن يا مضمون له نمى‌توانند آن را فسخ کنند مگر در صورت اعسار... و ماده ۷۰۷ دربارهٔ تعهدات ضامن چنين تصريح دارد:
اگر مضمون له ذمه مضمون عنه را براى کند ضامن برى نمى‌شود مگر اينکه مقصود ابراء از اصل دين باشد.
فهرست مطالبتعريف عقد ضمان
آشنايي با آثار عقد ضمان
آثار ضمان بين ضامن و مضمون له و مضمون عنه
تعهدات ضامن در رابطه با مضمون له و مضمون عنه
فصل چهاردهم قانون مدني- درضمان عقدی
ضمانت با اذن مديون
منبع