موضوع : هویت مستقل دینی و ملی نسل آینده، چیستی و چگونگی آن

توضیح : این فایل به صورت ورد و آماده چاپ می باشد

فهرست مطالب
چکیده    1
کلیدواژه :    1
مقدمه    2
بیان مسئله    3
اهمیت و ضرورت    6
مروری برمبانی نظری پژوهش و تحقیقات انجام شده    8
فاصله گرفتن نسل جوان امروز، از خودباوری ایرانی- اسلامی    17
ارتباط والدین در شکل گیری هویت نسل آینده    17
هویت در عصر فرامدرن    18
● هویت‌های آینده    21
نقش نظام تعلیم و تربیت در ایجاد هویت مستقل در آحاد جامعه    24
اصلاح سیستم گام مهم و اولیه؛ تنها چاره اجرای کامل سند تحول است    24
خروج از آموزش محوری    25
اهمیت به امر تربیت و تقدم آن بر تعلیم برای ایجاد هویت مستقل دینی    25
ایجاد هویت مستقل ملی با ایجاد غرور ملی    26
بعد ديني هويت ملي:    27
بعد فرهنگي هويت ملي    27
تعريف هويت ديني :    28
ابعاد هويت ديني    29
بعد دينداري:    29
بعد اجتماعي :    29
بعد تاريخي :    29
بعد فرهنگي :    30
پیشنهادات    31
منابع    33
چکیده
به واقع خانواده،نخستین محفل و نهادی است که نوزاد بعد از گشودن دیدگان خود در جهان هستی با آن ارتباط برقرار می کند و نخستین تصویرها،ذهنیت ها،افکار،دیده ها و شنیده ها در این بستر تجربه می شود،عناصری که به تدریج زمینه ساز رشد و شکوفایی شخصیتی، روحی، روانی و حتی جسمی نسل آینده خواهد بود.و اصلی ترین و ارزنده ترین سرمایه و ثروت هر جامعه ای که معطوف به نیروی انسانی آن می شود، در چنین بستری،روند رشد،تکامل و پویایی خود را طی می کند.
خانواده هویت بخش نسل آینده است و به واقع امر،نخستین نیازهای انسان،دراین بستر تامین و مهیا می شود و طبیعتا بروز نارسایی در این حوزه می تواند سنگ بنای دیواری کج را بنا نهد که اصلاح آن،مستلزم انرژی، و صرف هزینه،زمان بسیاری خواهد بود.خانواده دژ مستحکمی است که می تواند مانع بسیاری از انحرافات و کژی های اجتماعی شود،آنچنان که این مانع خود می تواند به عنوان عاملی برای سقوط و خُسران اجتماعی مطرح و اثر گذار واقع شود.
پس از خانواده و در درجه دوم تربیت نسل آینده با هویت مستقل، عزتمند، دینی و دارای شاخص های ممتاز و جریان ساز  وظیفه اصلی و بسیار خطیر آموزش و پرورش و معلمان می باشد.کار مخلصانه و برای خدا، ماندگار و موجب نجات است و زمینه کار مخلصانه در شغل معلمی، کاملاً وجود دارد.مهمترین شاخصه ای که باید در تربیت دانش آموزان مد نظر قرار گیرد، شکل گیری «هویت مستقل، ایرانی – اسلامی » در نسل آینده است. برای رسیدن به هویت مستقل ،دانش آموز باید (خلق) و ساخته ی خود را در سطوح مختلف تشریح کند .
در مقاله حاضر قصد داریم به هویت مستقل دینی و ملی نسل آینده و چیستی و چگونگی آن بپردازیم.
کلیدواژه : هویت-مستقل-دینی-ملی –نسل آینده
مقدمه
هويت هاي ديني و ملي به دليل ماهيت و محتوايي كه دارند از مهم ترين عناصر ايجاد كنندة همگني و همبستگي اجتماعي در سطح جامعه به شمار مي رود و مهم ترين بعد هويت جمعي و فرهنگي را تشكيل داده و نقش بسيار تعيين كننده اي در هويت يابي افراد ايفا مي كنند. بنا به دلايل متعدد تاريخي، مذهب، تدين، معنويت ، خداگرايي ووحدانيت جزء ذاتي هويت ايران و ايرانيان بوده و دين در فرهنگ ايراني از جايگاه ويژه اي برخوردار است و امكان تفكيك آن از ساير عناصر هويت ايراني وجود ندارد .
بنابراين ارتباط تنگاتنگي بين هويت ملي و مذهبي ايرانيان وجود دارد (اسلامي ندوشن،34 ). از اين رو، تقويت مشتركات ديني در افراد از يك سو و پايبندي آنها بر شعائر ديني از سوي ديگر، نشان دهندة قوام و ثبات  آنهاست.
امروزه يكي از اساسي ترين مسائل پيش روي آموزش و پرورش، به مثابه يكي از مهم ترين كارگزاران جامعه پذيري و بازتوليد همبستگي اجتماعي عام به شمار مي رود. نظام آموزشي با دروني كردن ارزش ها و آشنا ساختن دانش آموزان با اصول حاكم بر جامعه و نظام سياسي، نقش قابل توجهي در افزايش علاقه و دلبستگي افراد به آنها ايفا مي نمايد. به همين سبب دروني كردن ارزش ها و هنجارهاي نظام سياسي و اشاعة آنها در تك تك افراد از جمله مهم ترين وظايف نظام آموزشي محسوب مي شود كه هر نوع اختلالي در انجام آن ميتواند نتايج ناخوشايندي در پي داشته باشد.
يكي از هدف هاي عملياتي سند تحول بنيادين آموزش و پرورش و « احترام به قانون » دهندگاني است كه با درك مفاهيم اجتماعي و سياسي وانديشه ورزي در آنها، شايستگي رويارويي مسئولانه و خردمندانه با تحولات اجتماعي وسياسي را كسب مي كنند و با رعايت وحدت و تفاهم ملي، در دفاع از عزت و اقتدارملي مي كوشند و با روحية مسئوليت پذيري و تعالي خواهي و برخوردار از مهارت هاي ارتباطي، در حيات خانوادگي و اجتماعي با رعايت اصول برگرفته از نظام معيار در سند تحول، يكي از راهكارهاي اصلي دستيابي به اين .« اسلامي، مشاركت مؤثر دارندمهم، ايجاد سازوكار براي تقويت انسجام اجتماعي و وحدت ملي و احياي هويت افتخارآميز اسلامي  ايراني در دانش آموزان و معلمان با تأكيد بر آموزش و اجراي سرود ملي و به اهتزاز درآوردن پرچم جمهوري اسلامي ايران در تمام مدارس معرفي توسعه فرهنگ » شده است .
بیان مسئله
آموزش و پرورش علاوه بر محتواي برنامه درسي، از راه شبکه هاي مستحکم و پايدار اجتماعي، جو و فضاي تربيتي در محيط هاي آموزشي و مشارکت در فعاليت هاي فوق برنامه در ايجاد ديگر فهمي و بسط جهت گيري هاي شناختي، عاطفي و کنشي دانش آموزان اثرگذار است. جهت گيري ديني و ملي معلمان، عضويت در تشکل هاي دانش آموزي، مشارکت در فعاليت هاي فوق برنامه، تعامل با اولياي مدرسه، يادگيري تعاملي، سنوات تحصيل، رشد هويت هاي ديني و ملي را در جهت مثبت پيش بيني مي کند.
گام نخست حرکت انسان به سمت تعالی،پیشرفت و سازندگی از بستر خانه آغاز می شود و خانواده حوزه‌ای محسوب می‌شود که ریل گذاری و سمت و سوی حرکت جامعه از این نهاد حساس کلید می‌خورد.
در  بند نخست سیاست های کلی خانواده به ایجاد جامعه ای خانواده محور و تقویت و تحکیم خانواده و کارکردهای اصلی آن بر پایه الگوی اسلامی خانواده به عنوان مرکز نشو و نما و تربیت اسلامی فرزند و کانون آرامش بخش متمرکز می شود.
 به تعبیری،خانواده و جامعه جزئی لاینفک و جدایی ناپذیر از یکدیگر هستند که در کنش و واکنش متقابل با یکدیگر،مسیر شکوفایی و پیشرفت مادی و معنوی کشور را ترسیم می کنند.
یکی از الزامات تحقق سیاست های راهبردی در حوزه خانواده به توانمند سازی این کانون تربیتی و پرورشی معطوف می شود،اصلی که از آن به عنوان پایه و مبنایی در جهت حصول توفیقات هر چه بیشتر در رشد و اعتلای این حوزه یاد می کنند.
در واقع خانواده ای که از لحاظ تفکر و عملکرد و از منظر مادی و معنوی،توانمند است،سربلند، مقتدر و آشنا به مسئولیت ها و وظایف خویش نقش آفرینی می کند و در چنین شرایطی در فرازها و فرودها و تحولات اجتماعی قادر است کارکرد اصلی خود را حفظ و دوام و قوام بَخشد.مقام معظم رهبری در بند نخست سیاست های کلی خانواده،بر تعالی انسان و اقتدار و اعتلای معنوی کشور و نظام تاکید می ورزند و یکی از راهکارهای نائل شدن به این امر،به تقویت بنیه اعتقادی و دینی به عنوان مولفه ای که از این کانون حساس صیانت و پاسداری می کند معطوف می شود.آموزش صحیح معارف،تبیین موازین و شریعت اسلامی،از مولفه های حائز اهمیتی است که به غنی شدن و باروری مضاعف جامعه منتهی می شود و مجموعه این عوامل در کنار یکدیگر،عنصر تحکیم بخشی و انسجام بخشی به خانه،خانواده و به تبع آن جامعه و کشور را تقویت خواهد کرد.  نبایداز نظر دور داشت که رشد و نمو نسل پویا و بالنده در محیطی آرامش بخش میسر می شود و خانواده پر تنش در اکثریت قریب به اتفاق مواقع قادر نیست بستر تعالی را ایجاد کند و این بستر با حصول آرامش روحی و روانی،تلاش و پشتکار،تعاملات سازنده،آموختن مهارت های زندگی و تقویت معنویت و ارزش های اخلاقی محقق خواهد شد.
افراد برای آن که در دوران نوجوانی هویت مستقلی به دست بیاورند باید دوران کودکی خوبی را در کنار خانواده داشته باشند تا با ورود به دوران نوجوانی دچار آسیب کمتری شوند.
در دوره نوجوانی فرد دچار تغییرات زیاد ای از نظر جسمانی، شناختی، اجتماعی و هیجانی می شود، وقتی یک نوجوان احساس اعتماد و شایستگی خواهد کرد که در کودکی چنین احساسی را از خانواده دریافت کرده باشد. اگر این اتفاق نیفتد، ورود به دوران نوجوانی با آسیب همراه خواهد بود یعنی نوجوان مضطرب است و به خود اعتماد ندارد.
بخش زیاد ای از هویت در دوران کودکی و نوجوانی در خانواده شکل می گیرد هم چنین اگر مراحل تحولی یک نوجوان به خوبی طی نشده باشد هویت هم در نوجوانی به خوبی شکل نخواهد گرفت.
در دوران نوجوانی فرد سوالات زیادی درباره ماهیت خود می کند که باید خانواده به درستی به سوالات فرزند نوجوان خود پاسخ دهد.
بیش از 20 درصد جوانان ما دچار دو هویتی هستند
باید نهادهای تربیتی و فرهنگی در زمینه فرهنگ ایرانی- اسلامی بیشتر تلاش کنند تا جوان و نوجوان ما از پذیرش فرهنگ غربی دوری کند.خانواده ها باید درباره تغییرات جسمانی فرزندان خود اطلاعات کافی داشته باشند و اطلاعات خود را در این زمینه به خوبی به فرزند خود منتقل کنند.در زمینه تربیت کودک باید بسیار کار شود و باید والدین در شیوه تربیتی آن قدر قوی عمل کرده تا فرزندشان اگر با فرهنگ غریبه روبرو شوند فرهنگ خود را کنار نگذارد.خانواده هایی که حمایت های عاطفی خود را از فرزندان دریغ می کنند موجب از هم گسیختگی روحی و روانی فرزند خود می شوند.
برخی خانواده ها ارتباط فرزندشان را با همسالان کم و قطع کرده که این کار باعث کاهش اعتماد به نفس فرزندان و فاصله گرفتن از اجتماع می شود. والدینی که با یکدیگر درگیری زیادی داشته باشند نمی توانند به خوبی با فرزندان خود ارتباط برقرار کنند و نوجوان در بدست آوردن هویت خانوادگی دچار مشکل می شود.
مصادیق و جلوهایی از فرهنگ غیرخودی در برخی جوانان دیده می شود که باید نهادهای مربوطه در این زمینه بیشتر کار کنند.به معنی کلی، آموزش و پرورش افراد برای زندگی مطلوب به عنوان یک شهروند خوب برای یک جامعه، باید اساسی و از کودکی شکل گیرد.
تربیت فرزندان از هرچیز باید برای والدین مهم تر باشد و والدین باید در این امر اطلاعات خود را بالا برده و وقت بیشتری را برای فرزند خود اختصاص دهند.پاسخ های صحیح و منطقی به پرسش های نوجوانان آن ها را از سردرگمی هایی که در این دوران ممکن بوده برایشان پیش آید نجات داده و نوجوان خود را بیشتر از گذشته درک کنیم.
اهمیت و ضرورت
هدف اساسي هر نظامی از برنامه ريزي فرهنگي و تربيتي در مدارس،جامعه پذير كردن جوانان و نوجوانان است.جواناني كه به ارزش هاي ديني  ارج نهاده و به هنجارهاي آن عمل مي نمايند.ارزش ها و هنجارهاي ديني به سوالات اساسي و مهم كه در تعارض با هويت ديني پيش مي آيد،به شكلي ساده جواب هاي مشخص و معين مي دهند.سوال هايي نظير «من كيستم ؟» و «به كجا مي روم؟» همين ارزش ها و هويت ديني جوانان را بر مي انگيزد كه با رسوم و سنن مستقر در يك جامعه به مبارزه برخيزند و به فعاليت هايي عليه آنان دست بزنند.اگر نوجوان قادر به يافتن  ارزش هاي مثبت پايدار در فرهنگ ،دين يا ايدئولوژي خود نباشد،ايده هايش به هم مي ريزد.فردي كه از درهم ريختگي هويت ديني رنج مي برد،نه مي تواند ارزش هاي گذشته را ارزيابي كند و نه صاحب ارزش هايي مي شود كه به كمك آن ها بتواند آزادانه براي آينده طرح ريزي كند(شاملو،1370).