موضوع : مقاله درآمدی بر تمدن بین النهرین

توضیح : این فایل به صورت ورد و آماده چاپ می باشد

تمدن بين النهرين
بين النهرين منطقه اي است در آسياي غربي در امتداد رودهاي دجله و فرات كه از جنوب به شمال – از خليج فارس تا كوه هاي ارمنستان و از شرق به غرب – از فلات ايران تا صحراي شام امتداد دارد. نواحي مركزي بين النهرين روزگاري به واسطه وجود شبكه بسيار وسيع و غني آب هاي طبيعي بسيار حاصلخيز بوده است ليكن پس از سيري شدن هزاران سال و تغييرات جوي و جغرافيايي، اكنون اغلب زمين هاي اين منطقه باير و كم آب است.
تصویر(0-3)
بين النهرين ، مهد تمدن بشري :
در مطالعات تاريخ جهان باستان مكرر به منابعي بر مي خوريم كه از شرق نزديك به بين النهرين به عنوان مهد تمدن بشري ياد كرده اند. اين عقيده مبتني بر قرايني است كه در ذيل به چند نمونه آن اشاره مي كنيم.
الف – ابتدايي ترين و بهترين آثار كهن بدست آمده از كشاورزي نظام يافته – كه نشانه ي زندگي گروهي و اجتماعي بشري است. در اين منطقه يافت شده است.
ب – ابزار سازي و دانش استفاده از فلزات از عواملي است كه بنيان اقتصادي و توان فني جوامع اوليه را نشان مي دهد. سومري ها (اولين اقوام تشكل يافته و قدرتمند منطقه ي بين النهرين) اولين قومي بوده اند كه به فن استفاده از فلزات آگاهي داشتند. هيچ كس نمي داند كه آنها چگونه شيوه ي استخراج فلزات را فرا گرفته اند ليكن مسلم است كه نخستين بهره گيري از فلزات در بين النهرين صورت گرفته است.
ج – خط و نوشته را شايد بتوان مهمترين اختراع بشري در طول تاريخ دانست چرا كه نوشته ها مجراي انتقال اطلاعات و ثبت و ضبط تاريخ هستند. از سوي ديگر ظهور يك خط در يك جامعه كهن خود نشانه اي است از رشد فكري و علمي و فرهنگي مردم آن اجتماع ، سومريان با اختراع ، خط ميخي ، دوره اي را آغاز كردند كه به عنوان آغاز خط نويسي شهرت دارد. اين دوره با نخستين سلسله پادشاهي سومر يعني حدود 3000 تا 2500 ق.م مقارن بود و قدمت آن به پيش از سلسله پادشاهي مصر باز مي گردد. «خط ميخي» رواج خود را تا هزاره اول پيش از ميلاد همچنان حفظ كرد.
تصویر(1-3)
د- وجود شهرهاي مستقل كه از آنها با نام دولتشهر ياد مي شود نشاني از قدرت سياسي و مديريت شهري بوده است. در اين منطقه انتقال از زندگي و اقتصاد ساده كشاورزي و روستايي به نظام پيچيده زيست و اقتصاد متمركز شهري به سرعت انجام شد. از اين رو بين النهرين بستر اولين جوامعي بود كه نام تمدن (شهرنشيني) را شايسته خود ساخت. البته مي توان شكل گيري سريع شهرهاي بين النهرين را كه اغلب داراي ، استحكامات و برج و بارو در اطراف شهر بوده، نتيجه ي اوضاع خاص سياسي و تهاجمات مكرر نظامي دانست كه از ويژگي هاي اجتماعي تاريخ اين تمدن است.
«سفالگري»
سفالگري پيشرفته از مظاهر شهرنشيني هر تمدن كهن به شمار مي رود. اين صنعت از ابتدايي ترين شكل خود يعني ساخت ظروف از گل خام – تا نوع پيشرفته اش ، يعني كار بر روي چرخ سفالگري و كوره پر كردن مصنوعات – تحولاتي را طي نموده كه با رشد فكري و تسلط فني انسان هاي سازنده آن همراه بوده است. قدمت ابتدايي ترين نمونه ظروف گلين در بين النهرين به 8000 سال قبل از ميلاد بر مي گردد كه در كشورهاي كنوني ايران و سوريه يافته شده اند.اين نوع ظروف ابتدايي را در آفتاب خشك مي كردند. در هزاره ي پنجم پيش از ميلاد با ظروفي روبرو هستيم كه بر روي چرخ سفالگري به طور حرفه اي و دقيق ساخته شده اند. اين چرخ ها با پا به حركت در مي آمدند.
بيشتر ظروف مكشوف از حفاري هاي بين النهرين داراي نقوش زيبا هندسي و يا نقش جانوران در قالب اشكال هندسي زيبا مي باشند. كودكان همواره قسمتي از (قسمت مهمي از) زندگي بشررا تشكيل مي داده اند. و بازي نقش مهم در جهان كودكان ايفا كرده است. بدين لحاظ است كه در ميان مصنوعات هنرمندان قديم به اسباب بازي هايي برمي خوريم كه از جنس هاي مختلف از جمله سفال، براي سرگرمي كودكان ساخته شده اند.
فهرست مطالب
تمدن بين النهرين
بين النهرين ، مهد تمدن بشري
«سفالگري»
«معماري»
تصاويري از بناي تاريخي زيگورات هفت طبقه
نگاهي بربناي تاريخي دروازة ايشتار
«پيكر تراشي»
كشف قديمي ترين تخته بازي در گورستان اورِ بين النهرين
منبع