موضوع : مفاهیم اولیه برنامه نویسی در دات نت
توضیح : این فایل به صورت ورد و آماده چاپ می باشد
مفاهيم اوليه برنامه نويسی در دات نت ( بخش اول )
دات نت محيطی جديد بمنظور طراحی، پياده سازی و اجرای برنامه های کامپيوتری را در اختيار طراحان و پياده کنندگان نرم افزار قرار می دهد. با استفاده از پلات فرم فوق ، می توان بسرعت اقدام به پياده سازی نرم افزار نمود.
برنامه های توليده شده ، امکان استفاده از پتانسيل های محيط
( Common Language Runtime CLR ) را خواهند داشت . آشنائی با مفاهيم اوليه برنامه نويسی در محيط فوق ، دارای اهميت خاص خود بوده و سرعت در استفاده مطلوب از محيط فوق ، را بدنبال خواهد داشت . در مقالاتی که در اين زمينه ارائه خواهد شد به بررسی مفاهيم اوليه برنامه نويسی محيط فوق ، خواهيم پرداخت . در اين راستا ، در ابتدا با نحوه نوشتن يک برنامه آشنا و در ادامه به تشريح برخی از مفاهيم مهم در اين زمينه ، خواهيم پرداخت .
نوشتن يک برنامه در فريمورک دات نت
تمامی زبانهای حمايت شده در دات نت ، از سيستم نوع يکسان ، کتابخانه کلا س فريمورک مشابه و CLR استفاده خواهند کرد . بدين ترتيب، تمامی برنامه های نوشته شده با يکی از زبانهای حمايت شده ، خصايص مشابهی را به اشتراک می گذارند. شايد مهمترين تفاوت قابل توجه در رابطه با زبان های برنامه نويسی حمايت شده در دات نت ، به گرامر هر يک از آنها برگردد . ( در مثال هائی که در اين مقاله ذکر می گردد ، از ويرايشگر Notepad ،در مقابل ويژوال استوديو دات نت، استفاده شده است . مثال های ارائه شده به اندازه کافی ساده بوده تا بتوان بکمک آنان با فرآيندهای ترجمه و اجراء ، بسرعت آشنا گرديد ).
نوشتن يک برنامه
برای نوشتن يک برنامه ساده در دات نت ، مراحل زير را دنبال می نمائيم :
• فاز اول : ايجاد برنامه
برنامه Notepad را فعال و پس از درج کدهای زير آن را با نام Hello.vb ، ذخيره نمائيد
• فاز دوم : ترجمه و ايجاد يک فايل اجرائی
برای اجراء برنامه ايجاد شده در مرحله قبل ، در ابتدا کمپايلر VB.NET را از طريق خط دستور و بصورت زير فعال می نمائيم : ( دستور فوق را می توان از طريق خط دستور ويندوز و يا خط دستور موجود در ويژوال استوديو ، فعال کرد )
vbc Hello.vb
در ادامه و پس از ايجاد فايل اجرائی (hello.exe ) ، امکان اجرای برنامه فراهم می گردد.
استفاده از Namespace
با استفاده از VB.NET ، می توان به کلاس ها مراجعه و از آنان استفاده کرد . در مثال زير ، يک نمونه از کلاس System.Io.FileStream ، ايجاد شده است .
Dim aFileStream As System.IO.Filestream
مراجعه به Namespace های مورد نياز در يک برنامه روشی مناسبتر در اين زمينه است . با استفاده از namespace ، ضرورتی به توصيف تمامی مراجعات به کتابخاته کلاس ، وجود نخواهد داشت .
Imports System.IO
Dim aFileStream As Filestream
مثلا" برای دستيابی به اشياء System ، می بايست از Namespace با نام System در برنامه استفاده گردد. ( Imports) .
تعريف namespace و کلاس
VB.NET ، امکانات حمايتی لازم در خصوص ايجاد Namespace های خاص و کلاس های مربوط به آن را ارائه می نمايد. (نکته : مدل زير يک روش عمومی برای نامگذاری namespace است ) :
CompanyName.TechnologyName
.For Example:
Microsoft.Office
namespace در VB.NET
در VB.NET با استفاده از عبارت namespace می توان يک namespace را تعريف کرد . با استفاده از namespace تعريف شده ، امکان کپسوله نمودن کلاس های ايجاد شده ، فراهم خواهد شد.
Namespace CompVB
Public Class StringComponent
End Class
End Namespace
برخی از ويژگی های namespace عبارتند از :
• namespace می تواند درون ساير namespace ها ، مستقر گردند .
• يک namespace می تواند در چندين فايل تعريف گردد .
• يک فايل حاوی کد مبداء می تواند چندين namespace را تعريف نمايد.
نقاط ورود ، حوزه ، تعاريف
هر برنامه اجرائی می بايست شامل يک نقطه ورود خارجی باشد . مکان فوق ، محلی را که برنامه اجرای خود را از آنجا آغاز می نمايد ، مشخص می نمايد..در VB.NET تمامی کد می بايست در متدهای يک کلاس قرار بگيرد.
نقاط ورود در VB.NET
بمنظور ارائه کد نقطه ورود در VB.NET ، در ابتدا می بايست يک ماژول و يا يک کلاس مشخص گردد .
Public Module modMain
Public Class clsMain
در ادامه می بايست نقطه ورود برای برنامه ، مشخص گردد. نقطه ورود ، می بايست بعنوان يک متد عمومی که main ناميده می شود ، در نظر گرفته شود.( کمپايلر به دانش فوق نياز خواهد داشت ) . در يک کلاس ، متد فوق می بايست بصورت اشتراکی تعريف گردد .امکان تعريف متد فوق در يک ماژول بصورت اشتراکی ، وجود نخواهد داشت . نحوه تعريف ( مشخص نمودن ) نقاط ورود برای يک ماژول و يا يک کلاس ، بصورت زير است :
Public Module modMain
Public Sub Main( )
End Sub
End Module
Public Class clsMain
Public Shared Sub Main( )
...
End Sub
End Class
حوزه
VB.NET ، از نقطه بعنوان يک عملگر resolution حوزه ، استفاده می نمايد . مثلا" در صورت استفاده از متد WriteLine مربوط به کلاس Console ، از گرامر Console.WriteLine ، استفاده می شود.
تعاريف
در VB.NET ، الزامی به تعريف يک متغير قبل از استفاده از آن نمی باشد . پيشنهاد می گردد که در چنين مواردی متغيرها با صراحت تعريف گردند. در اين راستا می توان از عبارت options ، استفاده کرد. بمنظور ايجاد نمونه ای از يک شی ، از New استفاده می گردد. مثال زير ، نحوه تعريف يک شی از نوع Comp در namespace با نام Lib و با نام MyComp را نشان می دهد .
Dim myComp As New Lib.Comp( )
کنسول ورودی و خروجی
می توان از کلاس Console ، مربوط به CLR وابسته به System Namespace ، برای ورودی و خروجی هر نوع رشته و مقادير عددی توسط متدهای Read , ReadLine و Write,WriteLine استفاده کرد . برنامه زير، نحوه نمايش يک رشته در خروجی را نشان می دهد .
برنامه نمونه :
Imports System
Public Class MainApp
Public Shared Sub Main( )
Console.WriteLine( "Welcome to .NET Programming " )
End Sub
End Class
ترجمه و اجراء يک برنامه فريمورک دات نت
اکثر جنبه های برنامه نويسی در دات نت برای تمامی زبانهای سازگار ، يکسان است . هر کمپايلر حمايت شده باعث توليد کدهای "خود تشريح " MSIL)Microsoft Intermediate Language) ، می گردد . تمامی کدهای مديريت يافته ( Managed code ) با استفاده از CLR(Common Language runtime) ، اجراء خواهند شد . CLR ، امکان يکپارچگی بين برنامه ها ، مديريت اتوماتيک حافظه ، برخورد يکدست با موارد خاص و استثناء ، امنيت پيشرفته و در نهايت يک مدل برنامه نويسی ساده و همگن را ارائه می نمايد.
گزينه های کمپايلر
فريمورک دات نت، دارای يک کمپايلر خط دستوری برای VB.NET است ( vbc.exe ) . برای ترجمه برنامه Hello.vb ، بکمک کمپايلر فوق ، از دستور زير استفاده می شود :
vbc Hello.vb
گرامر فوق، باعث فراخوانی کمپايلر VB.NET می گردد. در اين مثال خاص، صرفا" نام فايل مورد نظر برای کمپايلر مشخص شده و در ادامه ، کمپايلر فايل اجرائی را توليد خواهد کرد ( Hello.exe )
گزينه های خط دستور
در VB.NET ، می توان ليست کاملی از گزينه های همراه کمپايلر را با استفاده از ?/ ، مشاهده نمود ( ?/ Vbc ) . از گزينه های مفيد در اين زمينه، می توان به سوئيچ out/ ، ( نام فايل خروجی را مشخص می نمايد) و سوئيچ target/ ، ( نوع کد مقصد را مشخص می نمايد") ، اشاره کرد. بصورت پيش فرض ، نام فايل خروجی مشابه نام فايل ورودی و با انشعاب exe . ، خواهد بود. مقدار پيش فرض برای تعيين نوع کد مقصد ، يک برنامه اجرائی است ( سوئيچ t/ ، دارای عملکردی معادل با سوئيچ target/ است ). دستور زير نحوه استفاده از سوئيچ های فوق را نشان می دهد :
vbc /out :hello.exe /t:exe hello.vb
استفاده از گزينه کمپايل reference/
در زمان مراجعه به ساير اسمبلی ها ، می بايست از سوئيچ reference/ ، استفاده گردد . گزينه فوق اين امکان را برای کمپايلر فراهم می آورد که اطلاعاتی را ايجاد و در کتابخانه های مشخص شده استقرار تا زمينه استفاده از آنان برای کد مورد نظر ( در حال ترجمه ) ، فراهم گردد. مثال زير نحوه ايجاد يک برنامه اجرائی از طريق خط دستور و با استفاده از reference / ، را نشان می دهد .
فهرست مطالبمفاهيم اوليه برنامه نويسی در دات نت ( بخش اول )
نوشتن يک برنامه در فريمورک دات نت
نوشتن يک برنامه
فاز اول : ايجاد برنامه
فاز دوم : ترجمه و ايجاد يک فايل اجرائی
استفاده از Namespace
تعريف namespace و کلاس
namespace در VB.NET
نقاط ورود ، حوزه ، تعاريف
نقاط ورود در VB.NET
حوزه
تعاريف
کنسول ورودی و خروجی
ترجمه و اجراء يک برنامه فريمورک دات نت
گزينه های کمپايلر
گزينه های خط دستور
استفاده از گزينه کمپايل reference/
مفاهيم اوليه برنامه نويسی در دات نت ( بخش دوم )
کد اجرائی
Appliaction Domain
متاديتا
MSIL
اسمبلی ها
مانيفيست اسمبلی ( Assembly Manifest )
ابزارهای CLR
استفاده از برنامه ILdasm.exe
مبانی دا ت نت بخش اول )
يک پلات فرم مناسب برای آينده
ايده ها اوليه
تولد دات نت
مروری بر فريمورک دات نت
مبانی دا ت نت ( بخش دوم )
پياده سازی سريع و آسان
برخورد اتوماتيک با مقولاتی همچون مديريت حافظه
حمايت از ابزارها ی متعدد
متا ديتا
زبان
چندين
ارتباط
حمايت
و
سيتم
نوع
بکارگيری و اجراء
مبانی دا ت نت ( بخش سوم )
اينترفيس های کاربر و برنامه
اينترفيس کاربر : فرم های ويندوز
اينترفيس کاربر : فرم های وب
کنترل های سرويس دهنده
اينترفيس کاربر : برنامه های کنسول
اينترفيس های برنامه : سرويس های وب
اهميت XML در دات نت
مبانی برنامه نويسی وب در دات نت ( بخش اول )
انواع برنامه های وب
نحوه کارکرد برنامه های وب
ASP.NET و پتانسيل ها ی مربوطه
بخش های يک برنامه وب
اجزاء فرم وب
مبانی برنامه نويسی وب در دات نت ( بخش دوم )
فريمورک دات نت
زبان های برنامه نويسی
مبانی برنامه نويسی وب در دات نت ( بخش سوم )
صفحه آغاز ( Start Page )
پنجره های ويژوال استوديو دات نت
آشنائی با Toolbox
ويرايش سندهای وب
ويرايش Code-Behind
ويرايش فرم های وب که از يک فايل استفاده می نمايند
Solution Explorer
اجرای يک پروژه
تنظيم Breakpoint و مشاهده متغيرها
اجرای دستورات
خلاصه
XML در دات نت ( بخش اول )
مقدمه
سرويس های وب XML
محيط ( پلات فرم ) دات نت
چالش های موجود در زمينه بکارگيری برنامه ها در اينترنت
يکپارچگی بين برنامه های مختلف
ترجمه بين فرمت های داده متفاوت
جستجو و بازيابی اطلاعات
پردازش ( عمليات ) بر روی داده ها
استانداردهای کنسرسيوم وب در دات نت
مفاهيم اوليه CLR فريمورک دات نت
نوع ها ی حمايت شده در IL
منزلگاه مقادير
Method Flow Control
فراخوانی متد
روش فراخوانی متد
ارسال پارامتر متدها