موضوع : آموزش به کمک روشهای تغییر رفتار

توضیح : این فایل به صورت ورد و آماده چاپ می باشد

تغییر رفتار به کاربرد مجموعه ای از اصول و فنون یادگیری گفته می شود که هدف آن اصلاح رفتار فرد است و در ان هم ایجاد و افزایش رفتارهای مطلوب مورد نظر است و هم کاهش و حذف رفتارهای نامطلوب.تغییر رفتار اغلب با رفتاردرمانی معادل به کار می رود زیرا هردوروش بر اصول مشترکی مبتنی هستند.با وجود این هدف رفتاردرمانی غالبا درمان اختلالات رفتاری بیماران روانی است در حالی که هدف تغییر رفتار به طور عمده اموزش مهارتهای تحصیلی و اجتماعی به کودکان عادی و عقب مانده و اصلاح مشکلات رفتارهای تحصیلی و اجتماعی انان و نیز کمک به رفع مشکلات رفتاری نوجوانان بزهکار و ناسازگار است.
فرض بنیادی روشهای تغییر رفتار و رفتار درمانی این است که رفتارهای بهنجار و نابهنجار هر دو از اصول روانشناختی مشابهی پیروی می کنند.
برنامه تغییر رفتار:
تغییر دهنده رفتار پیش از ان که عملا دست به کار شود باید برنامه کار خود را مشخص کند و در این برنامه هدف روش و سایر مراحل کار خود را به دقت تعیین نماید بنابراین پیش از معرفی فنون مختلف تغییر رفتار ابتدا برنامه تغییر رفتار را توضیح می دهیم.برنامه تغییر رفتار دارای مراحلی به شرح زیر است:
تعیین هدف:
نخستین مرحله تنظیم برنامه تغییر رفتار تعیین هدف برنامه است.برای تعیین هدف برنامه ابتدا باید رفتاری را که قرار است در ان تغییر ایجاد شود مشخص کرد.در اصطلاح تغیر رفتار به این رفتار رفتار اماج گویند.
هدفهای برنامه تغییر رفتار عبارتند از افزایش کاهش نگهداری و گسترش رفتار اماج.
معلم در تنظیم برنامه تغییر رفتار می تواند هدفهای گوناگون
تحصیلی و غیر تحصیلی را انتخاب نماید مثلا افزایش دادن تعداد مسایلی که دانش اموز باید حل کند یا تعداد صفحاتی از کتاب که باید بخواند افزایش دادن زمان ارام نشستن دانش اموز در کلاس و گوش دادن به درس معلم یا افزایش دادن میزان مشارکت او در فعالیتهای کلاسی کاهش دادن بی انضباطی دانش اموز و مزاحمتهایی که برای سایر دانش اموزان فراهم می کند.
تعیین وضع فعلی رفتار و رسم خط پایه:
بعد از تعیین هدف برنامه معلم باید سطح فعلی وقوع رفتاری را که می خواهد تغییر دهد (رفتار آماج)به دقت اندازه بگیرد و آن را به صورت نموداری رسم کند.اگر هدف برنامه تغییر رفتار معلم این باشد که رفتار ساکت نشستن و گوش دادن دانش اموز را در کلاس افزایش دهد باید بداند که دانش اموز فعلا چند درصد از اوقات کلاس را صرف این کار می کند.مثلا اگر معلم بخواهد با استفاده از روش تقویت مثبت (عمل ازمایشی)رفتار ساکت
نشستن و گوش دادن به درس را در دانش اموز افزایش دهد بعد
از مدتی تقویت منجر به ایجاد تغییر رفتار در رفتار دانش اموزش در جهت مطلوب می شود.
انتخاب روش تغییر رفتار:
تغییر رفتار جنبه های گوناگون دارد.زمانی هدف از اجرای ان افزایش دادن یا نیرومند ساختن یک رفتار ضعیف است گاه منظور ان گسترش یا تعمیم رفتار به موقعیتهای تازه است زمانی قصد ان محدود کردن رفتار به زمینه ای مشخص است بعضی اوقات هدف ان نگهداری و ادامه رفتاری است که نشانه هایی از ضعف در ان دیده می شود و بالاخره گاه منظور از ان کاهش دادن رفتارهای نا خواسته است.برای هر یک از این منظورها تعدادی روش یا فن تغییر رفتار وجود دارد که معلم می تواند از میان انها روش یا روشهایی را که برای هدف برنامه خود مناسب  می داند انتخاب کند.
انتخاب وابستگیهای رفتار:
پس از تعیین روش تغییر رفتار مرحله بعدی انتخاب وابستگی رفتار است.وابستگی به رابطه بین رفتار و پیامدهای محیطی ان اشاره می کند.وابستگیها هم به طور طبیعی اتفاق می افتند و هم می توان انها را به طور عمدی ترتیب داد.وقتی شخصی زیر باران می رود خیس می شود.خیس شدن وابستگی طبیعی زیر باران رفتن است.وقتی دانش اموزی به سوال معلم جواب درست می دهد معلم او را تشویق میکند.تشویق معلم وابستگی عمدی ترتیب داده شده  از سوی معلم است.
فهرست مطالب
آموزش به کمک روشهای تغییر رفتار
برنامه تغییر رفتار
تعیین هدف
تعیین وضع فعلی رفتار و رسم خط پایه
انتخاب روش تغییر رفتار
انتخاب وابستگی های رفتار
روشهای افزایش رفتار
تقویت مثبت
تقویت منفی
روشهای ایجاد رفتار های تازه
یاد گیری از راه مشاهده یا سر مشق گیری
تقویت تفکیکی و شکل دهی رفتار
زنجیره کردن رفتار
کنترل محرکی
نظام های کنترل رفتار
کنترل محرک های پیشایندی
کنترل محرک های پیامدی
کنترل نمادی
زنجیره کردن وارونه
روشهای نگهداری رفتار
روشهای کاهش دادن رفتار های نا مطلوب
روشهای مثبت کاهش رفتار
تقویت رفتار های دارای فراوانی کم
تقویت رفتار های دیگر
تقویت رفتار های نا همساز
سیری
روشهای منفی کاهش رفتار
خاموشی
محروم کردن از تقویت
جریمه کردن
روش جبران کردن
تنبیه
مشکلات ناشی از تنبیه
 منابع