موضوع : مسجد جامع ساوه

توضیح : این فایل به صورت ورد و آماده چاپ می باشد

اين مسجد در منطقه نيستانك قرار دارد .
پيشينه نيستانك
سابقه تاريخي نيستانك به قرنها پيش از اسلام و اولين دوره هاي شكل گيري تاريخ ايران مي رسد ( رهاورد تحقيق نيستانكدكتر هدايت الله نوري فرهنگ اصفهان شماره 13 ) ا
در عهدي كه تاريخ آن را به ياد ندارد در جاي كويرهاي مركزي درياي بزرگي بوده كه بتدريج خشك شده و بقاياي آن هنوز به صورت درياچه ها و شوره زارها خودنمايي مي كند. تصور مي رود در عهدي كه هنوز رطوبت داخله فلات بيشتر از امروزه بوده حاشيه اطراف كوير را مراتع و جلگه‌هايي كه در دهانه دره هاي كوهستاني قرار گرفته و پوشانده و موجبات يك نوع زندگي فعال شباني را فراهم كرده است و مردمي كه مربوط به دوره حجر بوده اند و زندگي قبلي آنها در دره هاي كوهستان از راه شكار و سكونت در غار تامين ميشده از دره ها به طرف پايين سرازير شده ، در اين دشتهاي خرم سكونت اختيار كرده ، پايه يك مدنيت بر سكونت در ده را ريخته. (تاريخ ايران تاليف گيرشمن.) ا
درياچه ساوه كه در شب ميلاد پيامبر اسلام خشك شده تا نواحي مركزي ايران امتداد داشته و نائين بر ساحل آن بوده است. برخي گويند نائين جايي كه در آن ني مي رويد ، چنانچه روستاهاي نيستانك و نيستان در آن حوالي گوياي اين وجه تسميه اند و در كوه مشهور به ( كليزه ) واقع در شمال نائين آثار لنگر دست ساخته اي موجود است. ( سيماي نائين تاليف غلامرضا علي زواره ) . ا
و هنوز در دره نيزار نيستانك ني ميرويد. اين دره و چند دره ديگر در كوه چهار گنبد واقع و نيستانك قديم همان منطقه بوده است كه نيزاريها در آنجا سكونت داشته اند و تاريخ آن روشن نيست. ا
از آثار قبل از مهاجران آريايي ها كه مهاجرتشان ظاهراً در اواسط هزاره دوم قبل از ميلاد آغاز شد و به فلات ايران و سواحل بحر خزر دست يافتند بومي هاي ساكن ايران را ديو خوانده اند. ديوها مردمان قهرمان و پيكار جوي بومي بوده اند. جنگ آريانها با ديوان از زمان كيومرث پيشدادي آغاز شد و تا پادشاهي تهمورث دومين پادشاه از سلسله پيشداديان به درازا كشيد. ا
از آثار توتميزم در نيزار نمادين عقاب – اژدها و درخت كهنسال وًّن مي باشد.
ايمان و احترام خاص به بعضي نباتات و حيوانات و موجودات از افكار باستاني و انديشه هاي بدوي انسان عصر حجر است ( تاريخ اديانتاليف علي اصغر حكمت ) كه هر قبيله و عشيره در اعصار قبل از تاريخ نسبت به يك درخت خاص و حيواناتي حرمتي قائل مي شده و آن را حافظ و نگاهبان قوم و قبيله خود مي دانسته است. در شاهنامه اشاره اي به پرچم هاي گوناگون ايرانيان قديم آمده كه عشاير و طوايف لشكريان شاهنشاه ايران هر كدام داراي پرچمي با نقوشي مخصوص خود داشته اند. توتميزم كه از افكار باستاني و انديشه هاي بدوي انسان عصر حجر بود در نيزار نيز مرسوم بوده است. ا
در دوران مادها مردم نيزار تغيير مكان داده و در دشت عٍّز ( نام يكي از خدايان باستان ) آي ( آباد ) شده اند. بقاياي عزّت آباد كهن به شكل تپه هايي است كه طي قرون متمادي از عمارات مخروبه ، آرامگاه مردگان و بقاياي همه نوع وسايل زندگي اكنده شده است و استخوان مردگان بچشم مي خورد. معمولاَ مردگان را به پهلو خوابانيده پاهاي آنان را كمي جمع و دستهايشان را دم دهن قرار داده اند ، آذوقه مورد نياز آنها در ظروف گلي درون قبر نزديك دستشان ديده مي شود. بدين ترتيب ساكنين عزّاي به زندگي پس از مرگ معتقد بوده اند. (بنابر ادعاي ژ- كونتنو قدمت اين گورها به 3 هزار سال قبل از ميلاد مسيح مي رسد ) . ا
بنابر ادعاي زردتشيان و افسانه هاي محلي در دوران كهن اين محل يكي از مراكز مهم ديني زردتشت محسوب مي شده و موبدها براي تعليمات عاليه از سراسر نقاط به اين مركز ديني مراجعه و در نزد موبد موبدان ( موبد موبدان كه قدرتش فقط از شاه كمتر بود بر يك طبقه مقتدر و حاضر در صحنه كه افراد آن مغان يا مجوسان ناميده مي شوند و مقامشان ارثي بود حكومت مي كرد ) نيستانكي بتدريس مشغول مي شده اند از آثارهاي تاريخي عزاي كه نامي از آن باقي مانده برج و بارو و آتشكده و معبدي است كه در آغاز شهر عزّاي بنا شده و سپس در اثر مرور زمان و جنگلها از بين رفته است.
نيستانه ( نيستانك ) در عهد كيانيان جزو يكي از هفت شهرهاي ليلاز يا لاسون محسوب مي شده است. ( حدود اين شهرها از موغار شروع و تا نزديكي كوير و از طرف ديگر تا نزديكي يزد امتداد داشته است. ) كه ليلاز پدر كيخسرو ( سومين پادشاه داستاني از سلسله كيانيان ) كياني آنها را احداث كرده است و بمرور شاهزادگان كياني به عمارات آن افزوده و قناتهايي حفر نموده اند كه عبارتند از مهرداران و قنات مهرآباد لغت مهر كه در اول اسم ذكر شده اصولا وابسته به زمان مهر پرستان و زردتشتان عصر باستان است ، چه ديده و شنيده شده كه غالباً امكنه ايكه در آن دوران احداث گرديد به اين گونه اسامي كه از خورشيد يا آتش يا ماه يا رب النوع ايرانيان يا معابد اتخاذ شده ناميده اند و همانطور كه اشاره شد اعتقاد آنان بوده كه هر فعلي از طرف رب النوع صادر مي شد و از مظاهر رب النوع ايرانيان مهر ( مهر يا (ميترا ) از خدايان مشترك هند و ايرانيان ) و ماه و آتش بوده است در دوران باستان قلعه هايي در محله مسجد جامع وجود داشته است كه مركز آتشكده و معبدها در آنجا بوده است بدين رو محل را بنام قلاع يا قلعه ها خوانده اند بنابر افسانه ايي كه از عهد كيانيان ( دومين سلسله پادشاهي از دوره تاريخ افسانه اي ايران كريستين سن و گروهي ديگر باستناد اوستا و داستانهاي ملي و ديني ساساني معتقدند كه تاريخ كيانيان واقعي است ). نقل شده است برزو ( پسر سهراب نوه رستم ) در نيستانك متولد مي شود و در جواني قنات نيفرزان را حفر مي كند مادرش اصل و تبارش را پنهان مي دارد تا مبادا به انتقام خون پدر به جنگ رستم رود شاعري بنام عطائي در قرن پنجم هجري منظومه اي بنام برزونامه در شصت و پنج .هزار بيت سرود .ا
آغاز مهاجرت
فهرست مطالب
پيشينه نيستانك    1
مو قعیت قدیم وجدید نیستانک    9
مسجد ها    11