موضوع : حرکتهای تجزیه طلبانه پس از انقلاب

توضیح : این فایل به صورت ورد و آماده چاپ می باشد

الف – عنوان تحقيق:
1- فارسي: تجزيه و تحليل قوميت و حركتهاي تجزيه طلبانه در اولين دهه انقلاب اسلامي ايران. (به دنبال امنيت فراگير)
2- خارجي:
An Anaalysis of Ethnithity And Aecessionist Movement in The First Decade of Isiamic Revolution of Iran.
ب- نوع تحقيق:
1- كاربرد                                  2- بنياد                3- توسعه اي
ج- كليد واژه ها:
1- تجزيه طلبي (Separatism) درخواست گروه قومي ساكن سرزمين معين براي جدايي از قلمرو حاكميت سياسي دولتي كه قوم و سرزمين جزئي از آن بشمار مي رود. هدف جدايي خواهان اغلب تشكيل دولتي تازه در سرزميني معين براي قومي خاص است. (آشوري ، 1382 ص 108).
2- هويت (Identity) اين واژه بيانگر چه كسي بودن است كه از احتياج بشر به شناخته شدن و شناسنده شدن به چيزي يا جايي ناشي مي شود. سرزمين ، تاريخ، زبان، ادبيات، فرنگ و هنر از جمله عناصر تشكيل دهنده هويت شمرده ميشوند (آقابخشي، 1381 ص 305)
3- ناسيوناليسم يا ملت باوري (Nationalism) نوعي آگاهي جمعي است، يعني آگاهي به تعلق ملت، اين آگاهي را «آگاهي ملي» خوانند. آگاهي ملي اغلب پديد آورنده حس وفاداري و شور دلبستگي افراد به عناصر تشكيل دهنده ملت: نژاد ، زبان، سنت ها، عادت ها، ارزش هاي اخلاقي و اجتماعي به طور كلي فرهنگ است. (آشوري، 1382 ص 319)
4- قوميت (Ethnicity) حالت گروهي از مردمي كه از درجه اي از پيوستگي و همبستگي برخوردارند و آگاه از اينكه اصل و منشا مشترك دارند. (آقابخشي 1381 ص 223).
د- شرح و بيان مساله پژوهشي:
ايران سرزميني پهناوري است. با سابقه تاريخي طولاني. در اين گستره خاكي اقوام متعدد در طول ساليان متمادي با هم زيسته اند. كشور ايران داراي تركيب شگفت انگيزي از آداب؛ رسوم، زبان و مذهب است. با وجود مجموعه اين تفاوت ها عنصر ايراني و ايران در طول تاريخ تداوم داشته. از طرف ديگر تاريخ ايران شاهد تلاشهايي است كه قصد جدايي و استقلال از پيكره ايران را دارد. از نظر اين پژوهش صرف وجود اقوام متعدد موجب حركت هاي جدايي طلبانه نيست يا به تعبير صحيح تر نفس وجود تفاوتهاي قومي تضمين كننده بسيج قومي نيست. با نگاهي هر چند گذرا به تاريخ ايران صحت اين مدعا ثابت مي شو. با انتقاد از پژوهش تك عاملي تاكيد اين تحقيق بر مجموعه علل داخلي و خارجي است و با بررسي تاريخي قصد شناخت اين عوامل را دارد.
تا پيش از قرن 13 هجري. در ايران هيچ گونه جنبش قومي كه حاكي از سياسي شدن شكافهاي قومي و زباني باشد مشاهده نمي شود، تنها ظهور دولت مدرن و متمركز در اين سالها بود كه ايلات و عشاير را در قالب اقليت قومي و زباني رودروي دولت مركزي قرار داد. اين كشمكش دولت مركزي و سران ايلات و عشاير در سرتاسر حكومت رضاشاه به صورت پنهان و آشكار ادامه يافت و با فروپاشي ساختار قدرت در شهريور 1320 ما شاهد شكل گيري جنبشهاي تجزيه طلبانه هستيم.
سر برآوردن دوباره اين حكومتهاي تجزيه طلبانه در فرداي انقلاب اسلامي 1357 حاكي از اين مساله است كه مشكل همچنان در طي اين سالها ادامه يافته است. حوادثي كه در سالهاي نخستين پيروزي انقلاب در ايران رخ داد و طرح مساله خلق هاي تركمن، عرب و كرد ... به خصوص از سوي گروههاي چپ و نيز رويدادهاي كردستان و نقشه هاي حزب بعث عراق براي خوزستان و حمله به ايران از جمله نشانه هاي تداوم اين معضل (تجزيه طلبي) ميباشد.
پرسش اصل پيش روي اين تحقيق اينشت كه چه عواملي در پيدايش و تداوم حركتهاي تجزيه طلبانه بعد انقلاب 57 موثر بوده اند.
چرا اين موضوع براي اين پژوهش انتخاب شده است؟ و ارزش آن براي ايران امروز تا چه اندازه اهميت دارد؟ آفات تجزيه طلبي و پيامد هاي سياسي، اجتماعي و اقتصادي آن نياز به تكرار ندارد. تركيب جمعيتي كشورمان و وجود اقوام متعدد و همچنين سابقه حركتهاي گريز از مركز اهميت چنين پژوهشهاي را دو چندان مي سازد.
تاكيد اين پژوهش بر مجموعه علل است: از جمله مهمترين عوامل داخلي، ضعف جامعه مدني است. نهضت مشروطه با هدف برقراري حكومت قانون و سلطنت محدود روي داد ليكن در عمل اين حركت جامعه مدني نيرومند و حتي نوع ضعيف آن را به ارمغان نياورد، صرفا پاره اي از نمادهاي صوري جامعه مدني را در قالب قوانين موضوعه تصويب و قانوني كرد. تجزيه نا موفق نهضت مشروطه به دلايل ساختاري نقش تخريبگر قدرتهاي خارجي و واگرايي سياسي در كشور منجر به كودتاي 1299 شد و حكومت رضا شاه به نوبه خود مانع تكوين جامعه مدني شد. بطور كلي در طول حكومت پهلوي ما تلاش مستمري در جهت ايجاد مولفه هاي جامعه مدني صورت نگرفت. بعد از انقلاب اسلامي 1357 نيز به دليل پراكندگي قدرت در سالهاي نخستين و از طرفي شروع جنگ تحميلي مانع اين مهم شد. عامل مهم ديگر ضعف حكومت مركزي است  كه اين خود موجب تقليل انسجام ملي و سياسي شده است. در نهايت توجه به عامل خارجي و پديده استعمار است. نيروهاي خارجي و توانستند از طريق حمايت و پشتيباني زمينه سياسي شدن قوميت ها را در جهت استمرار منافع خود فراهم سازند. از جمله مي توان به همكاري و حمايت حزب بعث از جنبشهاي تجزيه طلبانه خوزستان اشاره كرد.
4- پيشينه و تاريخچه موضوع تحقيق: ( مطالعات و تحقيقاتي كه در رابطه با اين موضوع صورت گرفته و نتايج حاصل از آن)
در مورد موضوع تجزيه طلبي به طور منفرد و پراكنده مقالات و كتاب هايي نوشته شده از جمله مهمترين منابع در مورد قوميت كتاب (قوميت و قوم گرايي در ايران افسانه يا واقعيت) نوشته حميد احمدي (1382) است. كتاب وي پژوهشي است انتقادي به مطالعات قومي از ديدگاه روش شناسي، احمدي در اين كتاب چهار چوب نظري سه گانه اي ارائه داده كه در آن دولت ، نخبگان و نيروهاي بين المللي نقش اصلي را براي سياسي كردن اختلافات زباني و مذهبي و شكل دادن به جنبش هاي قومي در ايران دارند. وي در اين اثر از كنار مشكلات قوميت ها عبور كرده و به عدم شكل گيري هويت ملي و سياسي كمتر پرداخته است. كتاب عمده ديگر (ناسيوناليسم در ايران) نوشته ريچارد كاتم (1378) است. وي در اين كتاب به بررسي مباني اجتماعي ناسيوناليسم در ايران پرداخته است. در فصولي از كتاب نويسنده به ناسيوناليسم قومي و جدايي طلبانه اشاره كرده است. منبع عمده ديگر كتاب (كردستان، علل تداوم بحران آن پس از انقلاب اسلامي) نوشته حميدرضا جلايي پور (1372) است. اين كتاب در جستجوي پاسخ به دو سوال كليدي است اول: روند شكل گيري مسله كردستان در بعد تاريخي و ديگر علل تداوم بحران آن پس از پيروزي انقلاب اسلامي كدامند؟
نويسنده در ادامه علل تداوم بحران را چنين معرفي مي كند، همبستگي كردي (قومي) كه در آغاز پيروزي انقلاب مجدداً تقويت شد.، وجود احزاب سياسي كردي كه شعار خود مختاري را مطرح كردند، موقعيت برون مرزي و حمايت خارجي از اين حركتها، جغرافياي سياسي كردستان و درنهايت سياست امنيتي دولت جمهوري اسلامي. نوشته مورد نظر كتاب جامعي راجع به مسله كردستان است اما در باب ساير حركتهاي جدايي طلبانه سخني به ميان نمي آورد. منبع ديگر مقاله (طرح هاي تجزيه خوزستان) نوشته اصغر جعفري ولداني (1384) است. نويسنده با بررسي اسناد و مدارك به اين نتيجه رسيده كه از زمان استقلال عراق تاكنون خوزستان ايران همواره مورد اهداف توسعه طلبانه بغداد بوده و اخيرترين اين اقدامات حمله عراق به ايران در سال 1359 است. اين مقاله نيز اطلاعات مفيدي را طبقه بندي نموده است اما تنها مورد خوزستان را بررسي كرده و بيشتر به ابعاد خارجي موضوع پرداخته.
5- اهداف تحقيق:
1) برسي رابطه بين جامعه مدني و شكل گيري انسجام سياسي و ملي.
2) تعين رابطه بين ضعف و ناكار آمدي حكومت مركزي و شكل گيري جنبشهاي تجزيه طلبانه.
3) تعين نقش نيروهاي خارجي در بروز حركتهاي قومي تجزيه طلبانه.
4) تعين راهكار براي مقابله با تجزيه طلبي (به دنبال امنيت فراگير)
6- اهميت و ارزش تحقيق:
كشور ايران داراي اقليت هاي زباني و مذهبي فراواني است. شناخت پديده تجزيه طلبي با توجه به مصاديق تاريخي آن ما را در درك و ارزيابي تبعات منفي قوميت گرايي و تجزيه طلبي ياري مي رساند. تبعات اقتصادي، سياسي و اجتماعي مساله تجزيه طلبي اهميت موضوع را دو چندان ميسازد. در نهيت بلحاظ تئوريكي بررسي مساله قوميتها و تجزيه طلبي بعد از انقلاب مي تواند تا حد زيادي در تدوين و ارزيابي تئوريها و نظريات مرتبط مفيد باشد.
7- كاربرد نتايج تحقيق:
فهرست مطالب
الف – عنوان تحقيق:    2
ب- نوع تحقيق:    2
د- شرح و بيان مساله پژوهشي:    3
4- پيشينه و تاريخچه موضوع تحقيق:    4
5- اهداف تحقيق:    5
6- اهميت و ارزش تحقيق:    6
7- كاربرد نتايج تحقيق:    6
8- فرضيه ها (در صورت لزوم) يا سوالهاي تحقيق:    6
9- روش تحقيق:    6
10- منابع و مآخذ:    7
مقدمه:    8
آغاز در گيريها:    11
جنگ تحميلي و حمايت خارجي:    14
خوزستان:    16
جنگ تحميلي و حمايت خارجي:    18
آغاز درگيري ها:    20