موضوع : پورتال های سازمانی رویکردی نوین در مدیریت شبکه محور
توضیح : این فایل به صورت ورد و آماده ی پرینت می باشد.
چكيده
گسترش كاربردهاي فناوري اطلاعات در عرصه فعاليت‌هاي اقتصادي و اجتماعي سبب ابداع و ارائه راه حل‌ها و راهكارهاي مختلف شده است. طبيعي است كه هر يك از اين روشها و ابزارها، مبتني بر نيازي خاص و در جهت رفع مشكلات موجود ابداع و به خدمت گرفته شده اند. پورتال‌هاي سازماني نيز با در نظر گرفتن نيازهاي اطلاعاتي در حوزه مديريت مبتني بر شبكه يا اصطلاحاً شبكه محور طراحي و بكارگيري شدهاند. امروزه كمتر مؤسسه يا سازماني را در كشورهاي پيشرفته و در حال توسعه ميتوان يافت كه از فناوري پورتال بي‌بهره باشد و از آن در جهت پشتيباني از اهداف سازماني استفاده نكرده باشد. پورتال‌هاي سازماني جداي از خدماتي كه در عرصه باز سازمان با اعمال مديريت متمركز ارائه مي‌كنند، فرصتهاي نويني را متناسب با توان اقتصادي و اجرايي سازمانها فراهم مينمايند. اين بدان مفهوم است كه پورتال‌هاي سازماني زمينه همكاريهاي متقابل و امكان بهرهبرداري از توانائيهاي حرفهاي و سرمايهگذاري مشترك را در فعاليت‌هاي بازرگاني فراهم ميسازند. آنچه در پي مي آيد، تشريح نقش و كاركرد پورتال‌هاي سازماني در مديريت شبكه محور است.
كليدواژه : فناوري اطلاعات؛ پورتال؛ پورتال‌هاي سازماني؛ مديريت شبكه محور
1- مقدمه
در دهه پاياني قرن بيستم و در آستانه ورود به هزاره سوم، ظهور و گسترش فناوري اطلاعات كليه شئونات زندگي و تعاملات اجتماعي را دستخوش تحول نمود. تا حدي كه تمامي جوامع ناگزير از رويكرد به آن شدند (رحمتيان 1381). اينترنت شرايط تازهاي را پديد آورد كه در آن توليدكنندگان، تامينكنندگان، فروشندگان و مشتريان، و تقريباً همه عوامل دستاندركار يك چرخه اقتصادي قادر شدند در يك فضاي مجازي مشترك با يكديگر در ارتباط باشند و به تبادل اطلاعات، خدمات، محصولات و پول بپردازند. اينترنت تئوريها و نظريات جديدي را به ميان آورده است كه يكي از مشخصههاي اصلي آنها نگاه تازهاي به مقوله كسب و كار است (نوعي‌پور 1382).
به جرأت ميتوان گفت كه تجارت الكترونيكي يكي از نمودها و كاربردهاي ويژه فناوري اطلاعات است و هم اكنون حجم وسيعي از خريد و فروشها در كشورهاي پيشرفته به شيوه الكترونيكي صورت ميپذيرد. بر اساس آمارهاي رسمي اعلام شده، تجارت الكترونيكي آمريكا طي سال 2002 بالغ بر 6/1 هزار ميليارد دلار بوده است كه پيش بيني مي‌شود در سال 2006 به 1/7 هزار ميليارد دلار برسد. تجارت الكترونيكي مالزي در سال 2002، 7/13 ميليارد دلار بود كه پيش بيني مي‌شود در سال 2006 به بيش از 158 ميليارد دلار خواهد رسيد (شهيدي 1382). بديهي است كه رسيدن به چنين حجمهاي دلاري در تجارت الكترونيكي بر اساس مديريت و برنامه ريزی‌های مدون امکانپذير خواهد بود.
مؤسسات و سازمانهاي گوناگوني تاكنون با هدف ارائه راهحلهاي نوين جهت تسهيل فرايندهای مديريتی تشكيل و تأسيس شدهاند. پورتال‌هاي سازماني1 به عنوان يكي از اين راهحلها تا حدودي توانستهاند انتظارات و اميدهاي مديران را در عرصههاي گوناگون مديريت برآورده سازند. معمولاً اولين نگراني مديران يافتن اطلاعات جديد و منابع اطلاعاتي موثق است. پورتال‌هاي سازماني با بررسي نيازهاي اطلاعاتي مديران، مجموعهاي از مسيرهاي مطمئن اطلاعاتي را در اختيار آنها ميگذارند. از آنجايي كه ارائه خدمات پورتال اساساً مبتني بر شبكه و به ويژه اينترنت ميباشد، پورتال‌هاي سازماني خدماتي فراتر از آدرس دهي اطلاعات را انجام ميدهند كه معمولاً شامل مواردي نظير كاوش، سرويس پست الكترونيك، نظر سنجي، گروههاي خبري و بحث و غيره است. امكان تعامل دو سويه ميان مديران و كاربران (کارمندان و ارباب رجوع) از طريق وب سايت اصلي پورتال و همچنين ديگر كاربران عضو در يك پورتال سازماني، زمينه بهرهبرداري هر چه بيشتر از فرصتهايي را كه در عرصههاي گوناگون پديد ميآيند، فراهم ساخته است. در ادامه اين مقاله نقش و كاركرد پورتال‌هاي سازماني را در مديريت شبكه محور مورد بررسي قرار مي‌دهيم.
2- پيدايش پورتال
همچنان كه استفاده از اينترنت در اوايل سال 1994 آغاز شد و سرعت گرفت، تعداد وب سايتها نيز به شدت افزايش پيدا كرد. اين پديده كه به خودي خود تقويت مي‌شد منجر به بروز ضرورت يافتن راهي براي كمك به امر ناوبري2 يعني جستجو و تحقيق شد. به اين منظور دو نوع از وب سايتها يعني «فهرست‌هاي راهنما3» و «موتورهاي جستجو» پا به عرصه ظهور گذاشتند (مجله بزرگراه رايانه 1382).
فهرست‌هاي راهنما، راهنمايان وب بودند كه متشكل از ويراستاران انساني بوده و بر اساس مقولات مختلفي مانند هنر، تجارت، خبر، بهداشت و غيره سازماندهي شده بودند. نتيجه نهايي، معمولاً يك «پيوند4» به يكي از صفحات معين وب بود كه اطلاعات مورد نظر كاربر را در خود داشت.
از طرف ديگر، موتورهاي جستجو كلمات كليدي را از روي صفحات وب در بانكهاي اطلاعاتي گردآوري و تنظيم مي‌كردند كه جستجوگران ميتوانستند به پرس و جو درباره آنها بپردازند. با وجود گسترش و تكامل موتورهاي جستجو همچنان اين سئوال به عنوان يك چالش مطرح بود كه چگونه دقيقاً چيزي را به كاربر بدهيم كه او ميخواهد؟ روند تكاملي وب سايتها سبب شد تا به تدريج استراتژيهاي خود را از «پيوند دادن سريع كاربران» به «سايتهاي مقصد» تبديل نمايند. در اين مرحله ناظران صنعتي به فهرست‌هاي راهنما و جستجوي اوليه عنوان «پورتال» را دادند. اين اصطلاح را در سال 1997، هالسي مينور5 كه در آن زمان رئيس CNET بود، ابداع كرد. اين كلمه به همان معناي عادي «دروازه» و «درگاه» است (مجله بزرگراه رايانه 1382).
در حوزه اينترنت تعريف پورتال ماهيت متغير خود را حفظ كرد. در سادهترين معنا، پورتال دروازهاي است به وب. پورتال سكوي پرتابي است كه هر كاربر قبل از رفتن به سراغ مقصدهاي ديگر بايد به صورت يك صفحه مبدأ از آن استفاده كند. مارشاك6 معاون گروه پاتريشيا سيبولد7 ميگويد: «پورتال‌ها باعث كاهش ميزان پرسه زدن افراد در وب مي‌شوند» (مجله بزرگراه رايانه 1382). در عين حال پورتال‌ها به تدريج تبديل به سايتهايي شدند كه هر كاربر در سراسر روز به منظور مديريت طيف وسيعي از فعاليت‌هاي روزمره خود، به سراغ آنها ميرود مانند بررسي كامل تيترهاي خبري، قيمت سهام، ارسال نامه الكترونيكي و پيامهاي دوربرد و پيوستن به تالارهاي گفتگو.
از اينرو پورتال‌ها وظايف بسيار متفاوتي را انجام ميدهند ولي جوهره همگي آنها متشكل از پنج عنصر اصلي است: مديريت، جستجو، محتوا، ايجاد گروههاي کاري و برنامههاي خلاقيت فردي.
فهرست مطالبپورتالهاي سازماني رويكردي نوين در مديريت شبكه محور 1
1- مقدمه 2
2- پيدايش پورتال 5
3- از پورتال تا يک محل کار الکترونيکي 8
4- پورتال‌هاي سازماني 11
5- چارچوب يک پورتال 15
6- اجراي مديريت در پورتال‌هاي سازماني 21
7- پورتال‌هاي سازماني و سرمايهگذاري مشترك 25
8- هزينه ايجاد پورتال‌هاي سازماني و بازگشت سرمايه 28
9- نتيجه گيري 31
مراجع 33
پي‌نوشت‌ها 34