داروهای بیهوشی بیمارستانی

داروهاي بيهوشي

پروپوفول (Propofol) C12H18O)

اسامي تجارتي: ديپريوان (Diprivan) كليموفول (Klimofol) ريكوفول (Recofol) در محلولهاي 1و2 درصد قابل دسترسي مي باشد محللو يك درصد براي تزريق وريدي و انفوزيون و محلول 2 درصد فقط براي انفوزيون مي باشد.

يك سيستم نو و متفاوت هم براي القا و نگهداري بيهوشي در بيماران بزرگسال وجود دارد سيستم انفوزيون هدفمند اين اجازه را مي دهد كه سرعت و عمق بيهوشي را با تعيين غلظت خونهي پروپوفول در هر فرد مشخص نمود.

موارد مصرف

بيهوشي و سديشن: پروپوفول يك داروي بيهوشي تزريقي است كه براي القا و نگهداري بيهوشي تجويز مي شود همچنين براي ايجاد اثر آرام بخشي در تستهاي تشخيصي، بيماران تحت جراحي با بي حسي موضعي و در بيماران تنفسي مسن كه پيش از سه روز در بخش مراقبتهاي ويژه بستري مي باشند مورد استفاده قرار مي ‌گيرد. وقتي در بيهوشي استفاده مي شود القاء بيهوشي و بازگشت بيمار سريع صورت مي‌گيرد. اثر ضد دردي ندارد و مكمل ضد درد ممكن است نياز باشد.

تهوع و استفراغ: تهوع و استفراغ بعد از عمل با پروپوفول كمتر از ساير بيهوش كننده ها مي باشد گزارشاتي هم در مورد اثرات ضد تهوعي اين داروها داده شده كه بيشتر بخاطر سديشن اين دارو مي باشد

خارش: يكي از بيشمار داروهاي مورد مصرف در كنترل خارش است دوزهاي پائين‌تر از دز خواب آوري پروپوفول اثر ضد اخرش داشته ودر پيشگيري از خارش ناشي از تزريق اپي دورال و اينتراتكال مورفين موثر بوده و نيز خارش ناشي از صفرا و انتقال سيگنالهاي نخاعي خارش را مهار مي كند.

مقدار مصرف:

بچه هاي بالاي 3 سال 5/2 تا 5/3 ميلي گرم به ازاي هر كيلوگرم وزن بدن براي ايجاد بيهوشي و 9 تا 15 ميلي گرم در ساعت براي نگهداري بيهوشي.

بزرگسالان 5/1 تا 5/2 ميلي گرم به ازاي هر كيلوگرم وزن بدن براي ايجاد بيهوشي و 4 تا 12 ميلي گرم به ازاي هر كيلوگرم وزن بدن در ساعت براي نگهداري بيهوشي.

براي ايجاد بيهوشي در هر 10 ثانيه 40 ميلي گرم انفوزيون مي شود براي مثال در فرد 70 كيلويي بايد 105 تا 150 ميلي گرم پروپوفول را در طي حدود 40 ثانيه تزريق نمود در افراد مسن و ناتوان نصف اين مقدار بايد انفوزيون شود و براي بچه بالاي 3 سال كه مثلاً 20 كيلوگرم وزن دارد 50 تا 70 ميلي گرم طي حدود 20 ثانيه انفوزيون مي شود.

براي سديشن در مراحل جراحي و تشخيص انفوزيون اوليه 6 تا 9 ميلي گرم به ازاي هر كيلوگرم وزن بدن بمدت 3 تا 5 دقيقه توصيه مي شود.

عوارض جانبي:

در فراورده هايي كه از روغن كرچك بعنوان حامل استفاده مي كنند باعث ايجاد واكنشهاي اتافيلاكسي مي شود كه براي جلوگيري از بروز اين مشكل از روغن سويا بعنوان حامل استفاده مي كنند از عوارض ديگر درد در محل تزريق بخصوص اگر تزري وريدهاي كوچك صورت گيري مي باشد.

كه براي كاستن از اين درد بايد تزريق در رگهاي بزرگتر و يا همراه با ليگنوكائين صورت گيرد. 

اپنه به مدت بيش از 60 ثانيه در 12 درصد بيماران ديده شده است.

عوارض قلبي عروقي شامل كاهش فشار خون و برادي كاردي، تشنج و حركات غيرارادي.

تب، بي رنگ شدن ادرار در مصرف طولاني مدت نيز گزارش شده است

تهوع، استفراغ و سردرد در طي ريكاوري (برگشت بيمار) ممكن است اتفاق بيفتد.

در ماه مي 1989 كميته سلامت داروئي انگلستان 268 مورد از واكنش هاي داروئي به پروپوفول در 2 ميليون بيماري كه از اين ماده استفاده كرده بودند را بررسي نمود كه در بين آنها 37 مورد صرع 16 مورد حركات غيرارادي 10 مورد اپيتوتنوس 32 مورد واكنش انافيلالتيك و 13 مورد ايست قلبي و 8 مورد تأخير در برگشت بيمار مشاهده شد.

در سال 1992 در مورد خطزرات استفاده از پروپوفول بعنوان آرامبخش كودكان بخش مراقبتهاي ويژه تحقيقاتي در امريكا صورت گرفت (در انگليس براي اين مورد منع مصرف وجود دارد البته براي ايجاد اثر آرامبخشي در بيماران تنفسي مسن و همچنين ايجاد بيهوشي در كودكان بالاي سه سال منع مصرفي در انگليس وجود ندارد).

در گزارش آمده است كه 66 مورد عوارض عصبي، قلبي، كليوي. هيپرليپيدمي، هپاتومگالي و اسيدوز متابوليك و 5 مورد مرگ و مير مشاهده شده است. همچنين 170 مورد تشنجات تاخيري در بيماران تحت عمل سرپايي مشاهده شد.

اثر روي سيستم قلبي عروقي

مهمترين اثر سيستم قلبي عروقي افت فشار سيستولي دياستولي تا حدود 20 تا 30 درصد است. تاكي كاردي جبراني كه بعد از افت فشار دهليزي در ساير بيهوشي دهنده‌هاي تزريقي ايجاد مي شود در پروپوفول ديده نشده است.

پروپوفول مقاومت عروقي سيستميك، برون ده قلبي، جريان خون قلب و نياز قلب به اكسيژن را كاهش دهد و برادي كاردي در كساني كه با آنتي موسكارينها درمان شده‌اند ديده شده است.

علي رغم عوارض مضعف قلبي عروقي پروپوفول در دوز 5/1 تا 5/2 ميلي گرم به ازاي هر كيلوگرم وزن بدن تغييرات غيرقابل قبولي در سيستم هاي قلبي عروقي سالم ايجاد نمي كند با اين وجود در بيماران قلبي بايد با دقت مصرف شود. در بچه هايي كه در اتاق مراقبتهاي ويژه براي ايجاد اثر آرام بخشي از پروپوفول استفاده مي كند عوارض قلبي برادي ارتيمي و نارسايي قلبي مشاهده شده است.

اثر روي چربيها مصرف طولاني مدت سبب افزايش منوي گليسيريد مي شود و در يك بيمار سبب پانكراتيت تكروز دهنده شده است.

عفونت: بين ژانويه 1990 و فوريه 1993، 62 مورد عفونت بعد از جراحي در 7 بيمارستان امريكا كه مربوط به شرايط نامناسب نگهداري پروپوفول بود گزارش شد

داروهاي بيمارستاني بيهوشي