جهان در اواخر دهه 1980 شاهد تحولات چشمگير وبي سابقه اي بود نظام دو قطبي شكل گرفته در پايان جنگ جهاني دوم سيطره انديشه كمونيسم بر اروپاي شرقي شوروي و بسيراي از كشورهاي جهان سوم جايگاه غير متعهدها و جهان سوم و نهايتاً نظامي كه از اين بحرانها به وجود آمد از جمله موضوعات اصلي اين برهه از زمان بود
كمونيسم به دلايل سياسي اقتصادي و ايدئولوژيك با بن بست روبه رو شد و پروستريكا و گلاسنوست به عنوان اقدامات اصلاحي گورباچف اميدي در دلها زنده نكرد در اين شرايط حساس جمهوري هاي شوروي از آب گل آلود ماهي گرفتند و استقلال خود را اعلام نمودنيد اروپاي شرقي وديگر كشورهاي زير سلطه شوري به نظام ليبراليستي گرايش پيدا كردند وعلايق خود را با ام القراي ماركسيسم به حداقل رساندند جهان سوم كه از تضاد شرق و غرب در دوران جنگ سرد از موقعيت تقريباً مناسبي برخوردار بود ؛ پس از اين برهه با بي مهري هاي هر دو بلوك روبه رو شد دوران سردرگمي چند ساله آنها با توجه به تضاد منافع ايشان تمايلات و ايدئولوژيهاي متفاوت واختلاف نظر نيست به آينده خود طبيعي به نظر مي رسيد
درحقيقت دستور كا رگروه 77 وغير متعهدها بايد تغيير مي كرد نهضت غير متعهدها با افت وخيز حركتها و با دامنه تقريباًمتضاد موضع گيري اعضاء وظيفه ايجاد خطي بين شرق و غرب و حفظ كشورهاي جهان سوم بين دو ابر قدرت را بر عهده داشت پس از سقوط نظام دو قطبي و خلع سلاح شدن ايدئولوژي كمونيسم تمايلات متفاوت و بعضاً‌متضاد و حتي مبهمي بر حركت كشورهاي جهان سوم حاكم شد
آمريكه كه در دوران جنگ سرد از حمايت اروپا و ژاپن بهره مند بود خود را در شرايط جديدي حس مي كرد اروپاي متحد آلمان قدرتمند ژاپن به عنوان غول اقتصادي جهت حركت هاي خود از آمريكا را تغيير دادند و در راستاي تقويت «منابع ملي » خويش نقش جديد در نظام بين الملل را مدعي شدند جهان شاهد اهميت اقتصاد پس از يك دوره اهميت جنگ افزارهاي نظامي و نيز مسائل سياسي بود اينك ببرهاهي آسيا و چين در صحنه قدرت اقتصادي و نهايتاً‌قدرت سياسي وارد خواهند شد هر چند در چند سال اخير شاهد بحرانهايي در اين مناطق بوده ايم
در چنين شرايطي حساسي مي توان از خود سئوال كرد كه آيا شكست كمونيسم به دليل پيروزي ليبراليسم و كاپيتاليسم بود آيا پس از سقوط يكي از دو قطب نظام دو قطبي با نظام تك قطبي روبه رو خواهيم بود يا اينكه نظامي چند قطبي و خواهيم داشت آيا ايده افول نسبي قدرت آمريكا در كوتاه يا دراز مدت از صحت استحكام معتنابهي برخوردار است سهم جهان سوم مخصوصاً كشورهاي اسلامي درنظام نوين ادعا شده چه خواهد بود ايران اسلامي چه موضعي در مقابل نظام نوين جهاني بايد اتخاذ كند نظريه برخورد تمدنها به واقع نزديكتر است يا نظريه گفتگوي تمدنها
ظهور و افول نظام دو قطبی ۸
زمینه تاریخی نظم نوین را در سه مرحله می توان بررسی کرد ۱۱
۱-نظام دو قطبی سازش ناپذیر ۱۱
۲-دوران دو قطبی تحمل پذیر ۱۱
۳- نظام بین المللی در دهه ۷۰-۸۰ ۱۲
نقد و بررسی نظریه برخورد تمدنها ۱۹