این مقاله بصورت Word و قابل ویرایش همچنین آماده پرینت می باشد
موضوع : تحقیق زلزله و مدیریت بحران
در حال حاضر تحولات اساسی در داخل زمین که باعث وقوع زلزله می گردد هنوز بطور کامل روشن نشده است و نظریه های مختلفی پیشنهاد شده که در بعضی حالات متناقض یکدیگر می باشند طی چند سال گذشته معلوم شده است که علل وقوع زلزله ارتباط نزدیکی به تحولات تکتونیک کلی زمین دارد که مداوما رشته کوهها و دره های اقیانوسی را در سطح زمین ایجاد می کنند
معمولا بیش از 95 درصد علل وقوع زلزله ها مربوط به حرکات تکتونیک صفحه ای است ولی عوامل دیگر نظیر اتشفشانها وفروریختن غارهای عظیم زیر زمینی ولغزش زمین که همگی انها نیز در هر حال تابع حرکات صفحات پوسته زمین است می توانند در ایجاد زمین لرزه ها نقش داشته باشند
ايران به دليل قرار گرفتن در نوار لرزه خيز آلپ هيماليا و منطقه فعال زمين ساختي يكي از كشورهاي با خطر بالاي زلزله در جهان است كه در قرون گذشته بيش از ۱۳۰ زلزله شديد در مقياس ۵/۷ ريشتر و بزرگ تر را تجربه كرده است تنها در قرن بيستم كشور ايران شاهد ۲۰ زلزله بزرگ بوده كه اين حوادث باعث كشته شدن ۱۴۰ هزار نفر ويراني چندين شهر دهكده و آسيب هاي اقتصادي فراوان شده است۱ پوسته زمين سازنده اين منطقه از قطعات نامتجانس كنار هم تشكيل گرديده اين قطعات توسط گسل هاي بزرگ از هم جدا مي گردند به استثناي مناطق گودال اقيانوسي كانون زمين لرزه ها عموماً در ۵۰ كيلومتري اول پوسته زمين متمركزند جمعاً ۱۵ ميليون كيلومترمربع يعني۱۰ درصد از مناطق بيرون از آب تحت تهديد زلزله قرار دارند انرژي مورد نياز براي ايجاد زلزله غالباً به واسطه حركت قاره ها حركات صفحات زمين تأمين مي شود زلزله ها ۹۰ درصد منشاء تكتونيكي يا گسلي طبق نظر تكتونيك صفحه اي سطح كره زمين از صفحاتي تشكيل شده است كه در حال حركت اند دو صفحه در ناحيه مرزي بينشان به يكديگر نيرو وارد مي سازند اين نيرو عامل اصلي تأمين كننده انرژي لازم براي ايجاد زلزله است ۷ درصد منشاء آتشفشاني و ۳ درصد منشاء متفرقه دارد ايران در كنار كشورهايي همچون چين هند و مصر به عنوان يكي از چهار كشور بلاخيز جهان كه هر ساله بيش از ۱۱۰۰ ميليارد ريال خسارت به جهت بروز حوادث طبيعي به آن وارد مي آيد شناخته شده است
ایران بر روی نوار زلزله الپاید قرار دارد که در امتداد شرق غرب از کوههای هیمالیا تا دریای مدیترانه ادامه دارد تکتونیک ایران اخیرا بوسیله مک کنزی و نوروزی مطالعه شده است بر اساس اطلاعات زمین شناسی و زلزله شناسی موجود و نتایج مقدماتی انها دو مدل مختلف برای تکتونیک صفحه ای ایران پیشنهاد کرده اند
مدل پیشنهادی نوروزیصفحات اصلی منطقه عبارتند از صفحه عربستان وصفحه ایران وصفحه اوراسیا صفحات عربستان وایران با سرعت های مختلف در جهت شمال شرقی حرکت می کنند مشخص ترین خصوصیت تکتونیکی منطقه از زیر رانده شدن صفحه ایران به وسیله صفحه عربستان سعودی می باشددر مرز مشترک این دو صفحه یک ناحیه تقرب وجود دارد که بوسیله منطقه فشاری زاگرس و چین خوردگیهای زیاد مشخص می باشد مدل پیشنهادی مک کنزی خاطر نشان می سازد که تکتونیک ایران ونواحی مجاور ان را نمی توان فقط با چند صفحه اصلی توجیه کردهمچنین مرزهای صفحات یک گسل واحد تشکیل نداده بلکه سیستم های گسل تشکیل می دهند بر خلاف تصور عموم و حتی مسئولان زلزله سیل طوفان و پدیده هایی مثل آنها بحران نیستند بلكه بحران به شرایطی اطلاق می شود كه هر كدام از این پدیده ها به دنبال خود ایجاد می كنند لذا تدوین طرحهایی همچون طرح جامع امداد و نجات كه بر اساس بحران بودن چنین پدیده هایی بنا نهاده شده اند زیاد مستدل و قابل قبول به نظر نمی رسد چرا كه این طرح در همان گام اول كه طرح مسئله می باشد درمانده است! یعنی كل طرح در حال تلاش برای حل مساله ای است كه به درستی تعریف نشده است هر كدام از این بحرانها مواردی هستند كه در شرایط عادی بر اساس عرضه و تقاضای عادی در منطقه درحال تعادل نسبی هستند ولی با وقوع پدیده ای همچون زلزله كلیه تعادلها به هم خورده و تقاضا بیش از میزان عرضه می گردد بطور كلی بحران عبارتست از عدم انطباق بین نیازها و منابع اگر به عنوان مثال پوشاك یا مواد غذایی را در نظر بگیریم در شرایط عادی سامانه های عرضه چنین نیازهایی توانایی تامین نیازهای منطقه را دارند ولی با وقوع زلزله و با تخریب مسیرهای مواصلاتی انبارها و پایانه های عرضه مانند فروشگاهها توزیع چنین محصولاتی عملا متوقف می گردد؛ در نتیجه تعادل بین عرضه و تقاضا كاملا به هم میخورد نكته قابل توجه در بحرانهای پس از زلزله محلی و منطقه ای بودن این بحرانها می باشد برخی از بحرانهایی كه در ایران شاهد آن هستیم تعریفی كاملا متفاوت با سایر كشورها دارد برای مثال در كشوری مانند ایالات متحده به هنگام بروز زلزله تمام افراد اقدام به خروج از محل آسیب دیده می نمایند و این باعث می شود تا جریان عمده ترافیك از محل حادثه دیده به سمت خارج باشد این در حالی است كه در كشور ایران به دلیل برخی عوامل همچون عدم وجود ایمنی لازم و احساس نوع دوستی نه تنها ساكنان آسیب دیده محل را ترك نمی كنند بلكه شاهد ورود سیل اتومبیلهایی هستیم كه وارد منطقه می شوند بدین ترتیب تعریف بحران مسیرهای مواصلاتی چیزی است كه باید با مطالعه شرایط حاكم بر كشور انجام پذیرد و نمی توان چنین تعاریفی را از كشورهای دیگر وارد نمود
بحران حادثه ای است که به طور طبیعی یا توسط بشر به طور ناگهانی به صورت فزاینده به وجود اید و سختیو مشقتی را به جامعه انسانی که جهت برطرف کردن ان نیاز به اقدامات اساسی و فوق العاده است
زلزله و مديريت بحران
استراتژی خطرات ناشی از زلزله